Lojistik Terimleri Sözlüğü


TERİM KISALTMASI

AÇIKLAMASI

A

A.A.R

"Association of American Railroads"için kullanılan kısaltma.Amerika Kıtası Demiryolu Birliği.

A.A.R:

Against all risks (Tüm risklere karşı)

A.C.S.

"Automated Commercial Systems"için kısaltma.ABD Gümrüklerinin EDI BILGE sistemi.

A.I.D

"Agency for International Developement"için kısaltma.ABD Uluslar arası Kalkınma Ajansı. ABD hükümetinin özellikle savaş,iç savaş,salgın hastalık,kıtlık v.b.gibi olağanüstü olaylardan zarar gören ülkelere yaptığı yardımları düzenleyen kuruluş.

A.M.:

Ante meridiem (öğleden önce)

A.T.A

"American Truckers Association"için kısaltma.Amerika Kamyoncular Birliği.

A/A

Always afloat (Daima yüzer durumda )

AAR

"Against All Risks"için kısaltma.Sigorta poliçelerinde "Bütün Riskler Dahil"maddesi için kullanılır.

ABAFT

Gemiler için kıça doğru,kıç tarafta,kıç tarafında.Geminin kıçı ile ortası arasında bir yer.

ABANDON

Yükleyici yada alıcının mallarını bırakması,tek etmesi.

ABATEMENT

Mala zarar gelmesi ya da tarife üzerinde fiyatlandırma halinde fatura üzerinden izin verilen indirim.

ABI

"Automated Broker Interface"için kısaltma.ABD Gümrüğü'nde acentelerin ithalat işlemlerini gerçekleştirebildiği EDI sistemi.

ABOARD

Yükün taşıma vasıtasının üstüne konması,yükün vasıta üstünde olması.

ABSORPTION

Bir taşıyıcının başka bir taşıyıcının masraflarını yükleyiciye/göndericiye aksettirmeden üstlenmesi.

ACCEPTANCE

Keşidenin/ödemeyi yapacak olanın kabul ettiği ve vadesi geldiğinde koşulsuz olarak ödemekle yükümlü olduğu vadeli draft veya ödeme çeki.Kabaca,belirlenen şartlarda malın satın alınması anlaşmasıdır.

ACCESSORIAL CHARGES

Taşıma kaplarının kirası,döviz kuru ve teslim masrafları gibi temel tarifeye eklenen masraflar.

ACQUIESCENCE

Bir konşimento gönderici/yükleyici tarafından protesto edilmeden kabul edilir veya imzalanırsa,gönderici sessiz kalarak anlaşma şartlarını kabul etmiş sayılacağına dair ifade.

ACQUITTANCE

Yük üzerindeki iddialardan vazgeçtiğini gösterir belge.

ACT OF GOD

Doğal afet.

AD VALOREM

Daha çok vergi sistemlerinde kullanılan"Değere Göre" anlamına gelen Latince terim.

ADMINISTRATIVE LAW JUDGE

ABD'de "İdari Yargıç"

ADMIRALITY

ABD'de "Bahriye Mahkemesi".İngiltere'de Deniz Kuvvetleri Kumandanlığı.

ADVANCE

1.Peşin avans 2.Daha önce rezervasyonu yapılmış kısa süre içinde hareket edecek olan gemiyi taşımak.

ADVANCED CHARGES

Nihai olarak gönderici/yükleyici veya alıcı/konsiyeden tahsil edilecek olan ve bir taşıyıcıdan diğerine aktarılan taşımacılık ücreti.

ADVENTURE

Göndericinin/yükleyicinin tüm riskleri üzerine aldığı yükleme.

ADVICE OF SHIPMENT

Yükleme talimatı.Yerli ya da yabancı alıcının yükün ambalajlanması,rota tayini vb. konulara ilişkin gönderdiği not. Faturanın bir kopyası ve istenildiği takdirde konşimentonun bir kopyası bu talimata eklenir.

ADVISING BANK

Ticari bir işte tacirin nam ve hesabına kredi ilişkisini başlatan banka.

AFFREIGHTMENT, CONTRACT OF

 Yük yeri rezervasyon kontratı.Bir denizyolu taşıyıcısının bir ihracatçı veya ithalatçıya belirli zamanda belirli tarifede gemisinde kargo yeri sağlama garantisi veren kontrat.

AFT

Gemi,uçak gibi araçların arka kısmı.

AGENCY TARIFF

Acente Tarifesi.Bir acentenin birçok taşıyıcı adına yayınladığı tarife.

AGENT

Acente.Bir sözleşme veya vekalete dayanarak başkası ya da bir firma adına sözleşme düzenlemeye ve hareket etmeye yetki almış kişi yada kurum.

AGGREGATE SHIPMENT

Farklı satıcılardan tek bir alıcı/konsiyeye gönderilecek yükün bir araya getirilip konsolide edilerek tek bir yük halinde taşınması.

AGREED WEIHGT

Taşıyıcı ile gönderici arasında yükün mutabık kalınan ağırlık yada tonajı.

AIRWAY BILL

Hava Konşimentosu.Gönderici ile hava taşıyıcı arasında ciro edilemez formda hazırlanan taşıma senedi.

AİR CONSİGNMENT NOTE:

Hava konşimentosu

AİRPORT OF ARRİVAL:

Varış hava limanı

AİRPORT OF DEPARTURE

Kalkış hava limanı

AİRWAY BİLL:

Hava konşimentosu

ALL IN

Her şey dahil fiyat.Çıkıştan varışa tüm masrafları kapsayan anlaşma.

ALONGSIDE

Geminin yan tarafı,borda."Alongside" kayıtlı şekilde teslim edilen mallar limanda yüklemeye uygun biçimde bordaya konur.

ALTERNATIVE RATES

Alternatif navlunlar.

ALWAYS SAFELY AFLOAT:

Her zaman yüzer durumda

AMBIENT TEMPERATURE

Çevre ısısı.Bir konteynır için çevre ısısı atmosfer sıcaklığıdır.

AMERICAN BUREAU OF SHIPPING

Amerikan Denizcilik Bürosu.Amerikan gemilerinin seyrüsefere uygunluğunu tescil eden kuruluş.

AMOUNTS:

Meblağ

AMS

"Automated Manifest System" için kısaltma.ABD Gümrüğü'nün "Otomatik Özet Beyan Sistemi".

ANTI-DUMPING DUTY

Anti-damping vergisi.İthal malların satışını özendirmemek ve bu malların yerli mallara ikame edilmesini teşvik etmek için konulan vergi.

ANY QUANTITY (A.Q.)

Belirlenen navlunun,mal miktarına bağlı olmadan uygulanacağını belirten ifade.

APPARENT GOOD ORDER

Harici muayenede malın zarar görmediğinin tespiti.

APPRAISEMENT

Eşyanın gümrük kıymetinin tespiti.Gümrük yetkilileri tarafından ithal edilen malın vergilendirilecek değerinin belirlenmesi.

APPRAISER'S STORES

İthal edilen malların gümrük kıymetinin tespiti için numunelerin alındığı,incelendiği,ölçüldüğü gümrük deposu.

APPROX.:

Approximetaly (Aşağı yukarı,yaklaşık)

ARBITRARY

Sabit fiyatın üstüne keyfi,ihtiyari fiyat koymak.

ARR:

Arrival (varış saati)

ARRIVAL NOTICE

Varış İhbarnamesi.Taşıyıcı tarafından malın konşimentoda belirtilen noktaya ulaştığında alıcı/konsiyeye veya acentesine gönderdiği nota.

ASC X12

"American Standards Committee x12" için kısaltma.Amerikan Standartları Komitesi.ABD'de elektronik veri değişimi standartlarını belirlemekle yükümlü kuruluş.

ASSIGNMENT

Konşimento yada kıymetli evrakı tahsis etme.Mülkiyet veya sair bir hak tesisi için kıymetli evrakın devri.Emre yazılı senetlerde (konşimentolarda) ciro;nama yazılı senetlerde yazılı bir devir beyanı.

ASTERN

Tornistan.

ATA CARNET ATA KARNESİ.

Fransızca "Admission Temporaire" ve İngilizce "Temporary Admission" ifadelerinin birleştirilmesiyle oluşturulan terim.Fuar,sergi,ticari numune ve profesyonel ekipmanın sistemi kabul eden ülke topraklarını belirli bir süre için gümrüksüz giriş çıkışını sağlayan,ilgili ticaret odaları tarafından düzenlenen belge.

ATA Actual Time of Arrival (Gerçek Varış Zamanı)
ATB Actual Time of Berth (Gerçek Yanaşma Zamanı)
ATS Actual Time of Sailing (Gerçek Kalkış (Seyire Başlangıç) Zamanı)

ATDNSHINC

"Any Time,Daytime;Night,Sundays and Holidays Included" için kısaltma.Her zaman;gece,gündüz,pazarları ve tatiller dahil.

ATWARTSHIPS

Geminin enine çapraz yönü.

AVOIRDUPOIS POUNDS

0.4535924277 kilogram eşitinde yük ağırlık birimi

AWWL    

"Always Within Institute Warranties Limits" için kısaltma. "Her zaman Garanti Limitleri İçinde" anlamında sigortacılık deyimi.

B

 

B.S.:

Bottom stowed (ambarda istiflenmiş)

B.S.T.:

British summer time (ingiliz yaz saati)

B/L

"Bill of Lading" için kısaltma.Konşimento.Konşimentolar,üzerinde yazılı şartlara paralel olarak; "Negotiable/Straight (Non-Negociable)","Clean/Dirty (Unclean)", "Master/House", "Services/Express", "Received/Open/Shipped" gibi adlandırmalara sahip olabilmektedir. Konşimento çeşitleri : 1."Ocean/Marine B/L": Limandan limana yapılan taşımayı içeren konşimentodur ve taşıyıcı,kaptan veya acente tarafından imzalanır.Kara,demiryolu vb. iç taşımaları içermez. 2. "Combined B/L" : Kargonun kara,deniz ve hava kombinasyonları ile taşınması söz konusu olduğunda tanzim edilen konşimento çeşididir. 3. "Through B/L" : Kargonun birden fazla deniz aracı ile taşınması söz konusu olduğunda düzenlenen konşimentodur.

B/L:

Bill of lading (Konşimento)

BACK HAUL

Geri dönüş.Geri dönüş yükü.

BAF

"Bunker Adjusment Factor" için kısaltma.Akaryakıt Ayarlama Faktörü.Deniz hat işletmecilerini dalgalanan akaryakıt fiyatlarından korumak için kullanılır."FAF-Fuel Adjusment Factor" olarak da geçer. Yakıt Ayarlama Oranı.

BALLOON FREIGHT

Hafif ve hacimli yük.

BANK GUARANTIEE

Banka garantisi.Bankanın taşıyıcıya orijinal konşimentonun kaybolması ya da yanlış yere gitmesi halinde verdiği garanti.

BARGE CARRIERS

Mavna taşıyıcısı.Mavnalı taşımak için tasarlanan gemi.

BARRATRY

Gemi kaptanı veya diğer gemi yönetiminin,gemi sahibinin rızası ve amaçları dışında gerçekleştirdikleri yasadışı davranışlar veya yolsuzluklar için kullanılan terim.Zarara yol açacak ihmal ve diğer yolsuzluklar da bu kapsama girer.

BARREL (BBL)

Varil.60 'F'de 42 galon sıvıyı taşıyabilen kap.

BASE RATE

Ana navlun.Ek masrafları haricindeki temel tarifede belirlenen taşımacılık ücreti.

BB

1."Ballast Bonus" için kısaltma.Geminin bir önceki seferindeki tahliye limanı ile bir sonraki seferindeki yükleme limanı arasında ana navlun hesabında önemsiz görülmeyecek kadar bir boş gidiş mesafesi ve maliyeti olması halinde,bu boş gidiş maliyetini karşılamak için alınan ücrettir. 2."Bare Boat" için kısaltma.Çıplak gemi kiralama. 3."Bar-Bound" için kısaltma.Tahıl ticaretinde "River Plate" sağlık koşulu.

BCO

 "Beneficial Cargo Owner" için kısaltma.Yararlanan yük sahibi.Varış yerinde malı teslim alan,malın taşınmasında üçüncü kişi olarak hareket etmeyen ve kayıtlarda ithalatçı olarak belirtilen kişi.

BEAM

Geminin genişliği.

BELT LINE

Ticari bölgede hizmet veren değişimli ray sistemi.

BENEFICIARY

Lehdar.Ödeme almaya yetkili kılınan şahıs veya firma.

BERTH TERMS

Yükleme ve boşaltma şartı.Geminin yükleme aldığı rıhtımdan boşaltma yapacağı rıhtıma kadar masrafları kapsayan şartlar."Yanaşma Şartı" olarak da geçer.

BILETERAL

Karşılıklı.Tarafların karşılıklı rızasını gösteren kontrat terimi.

BILL OF EXCHANGE

Senet,poliçe,konşimento gibi ödeme araçları.

BILL OF LADING

Konşimento.Mal,hammadde ve eşyanın taşınmasında kullanılan çok yönlü kullanımı olan temel ve kıymetli evrak.Konşimento navlunu,taşınan malların özelliklerini,rotayı ve yük üzerindeki mülkiyet hakkı olan tarafları belirler.

BILL OF PARTY

Hizmet karşılığında ödeme yapmakla mükellef kılınan müşteri.

BILL OF SALE

Yükün mülkiyetini bir ödeme veya borçlanma karşılığında devreden vesika.

BILLED WEIGHT

Faturalandırılmış ağırlık.Konşimentoda belirtilen yükün ağırlığı.

BLANKET BOND

Birkaç kişi,mal ve eşyayı kapsayan tahvil.

BLANKET RATE

Tek bir yüklemedeki değişik mal kalemlerine uygulanabilir taşıma ücreti/tarifesi.

BLANKET WAYBILL

Birden fazla seferle taşınan yük için düzenlenen konşimento.

BLIND SHIPMENT

Konşimentoda alıcısı veya gönderici belirtilmeden yapılan yükleme.

BLOCK STOWAGE

İstem dışı oynamaları önleyecek biçimde yapılan yük istifi

BLOCKED TRAINS

Blok tren.Farklı istasyonlarda durup vagon eklenip çıkartılmadan,tek bir varış noktasına çok sayıda vagonu taşıyan yük treni.

BLOCKING OR BRACING

Yüklerin sabitlenmesi için yanlarına konan ağaç yada metal destekler.

BLS (BALES)

Balya.

BOARD

Borda.Araca erişim sağlama.

BOARD FEET

12 inç genişliğinde 1 feet uzunluğunda yük ölçüsü.

BOBTAIL

Treylersiz bir çekicinin karayolunda seyretmesi.

BOGIE

Konteynerin altına monte edilen tekerlek sistemi.

BOLSTER

Şasiye monte edilen Konteynerin güvenliğini sağlayan parça.

BOND PORT

Giriş gümrük limanı.

BONDED FREIGHT

Gümrüklü yük.

BONDED WAREHOUSE

Gümrüklü depo.Gümrük yetkilileri tarafından gümrük işlemlerinin tamamlanıncaya kadar malın depolanmasına izin verdiği antrepo.

BOOKING

Rezervasyon.

BOOKING NUMBER

Rezervasyon numarası.

BOOKİNG:

Rezervasyon

BOTTOM SIDE RAILS

Konteynerin tabanındaki uzunluksal yapı elemanları.

BOTTOM-AIR DELIVERY

Sıcaklık kontrollü konteynerde hava sirkülasyonunu sağlayan düzenek.

BOW

Geminin önü.

BOXCAR

Kapalı demiryolu yük aracı.

BREAK BULK

Dökme yük.

BREAKDOWN CLAUSE (OF-OF-HİRE CLAUSE):

Zaman kira anlaşmasına veya poliçelerine geminin bozulması,çarpışması veya donanım için kullanılır

BREAKİNG BULK:

Gemiyi boşaltmaya başlama

BRIDGE POINT

Ön taşıma noktası.Bir limandan başka limana taşınan yükün toplandığı kara noktası.

BRIDGE PORT

Ön taşıma limanı.Bir gemiyle taşınan yükün toplanarak konteynere yüklendiği ve yeniden taşınmak üzere başka bir limana aktarıldığı liman.

BROKEN STOWAGE

Yüklenen kargonun cins ve özelliğinden ya da yerleştirilmesindeki planlama hatasından dolayı kullanılamayan alan.

BROKER

Komisyoncu.Bir yükü taşımaya hazırlanan ve yükün taşınmasından bir komisyon elde eden kişi.

BROKERAGE

Komisyonculuk.

BROKERAGE:

Broker (simsal)`ın kiralama sözleşmesiyle ilgili hizmetinden dolayı hak ettiği komisyon

BULK CARGO

Dökme yük.Maden cevheri,kömür,kum vb. gibi,paketlenmemiş veya konteynere konmamış,üzeri işaretlenmemiş yük.

BULK CARRIERS

Dökme yük taşıyıcısı.Hububat,gübre,maden filizi ve petrol gibi dökme malları taşımak için inşa edilmiş bütün gemiler.

BULK FREİGHT:

Ağırlığı az ancak istif faktörü yüksek olan yük

BULK:

Dökme yük (bir ambalaj içinde bulunmayan yük,örneğin kömür)

BULK-FREIGHT CONTANIER

Dökme yükler için bir boşaltma kapağı olarak olan konteyner.

BULKHEAD

Ayraç. Konteyner,vagon vb. taşıma kaplarında malların birbirinden ayrı taşınmasına yarayan separatör.

BULL RINGS

Taşınan malı sağlamlaştırmak ve kaymasının engellemek için konteynerin tabanına yerleştirilen parçalar.

BUNKER CHARGE

Yakıt ayarlama faktörü. bkz.BAF

BUNKERS

Gemi yakıtı.

C

 

C&F

"Cost and Freight" için kısaltma.Kargo satış terimi olarak "Navlun ve Maliyet". Satıcının malın maliyetini ve varış limanına kadar taşıma masraflarını üstlendiği satış türü.INCOTERMS terimlerini belirleyen Milletlerarası Ticaret Odası (ICC) 1 Temmuz 1990 tarihinde bu satış terimini "CFR" olarak değiştirmiştir.

C.+F:

Cost and freight (malın bedeli ve taşıma ücreti) Satıcının sorumlulğu konteyner tahliye limanına varıncaya kadardır. Navlun ve Taşıma bedelleri satıcıya aittir.

C.+İ:

Cost and insurance (malın bedeli ve sigorta)

C.A.D. (C/D):

Cash against documents (Vesaik mükabili)

C.A.F.:

Coüt, assurance,fret,c.i.f. (malın bedeli,sigorta ve navlun)

C.İ.F LANDED:

Cost,insurance,freight,landed (malın bedeli,sigorta,navlun ve boşaltma masrafları

C.İ.F.:

malın bedeli,sigorta ve navlun

C.İ.F.+C:

cost,insurance,freight and commission (malın bedeli,sigorta,navlun ve giderleri dahil)

C.K.D.:

completely knocked down (taşınmak için tümüyle sökülüp kurula bilir)

C.O.D.:

Charges collect (masraflar alıcıya ait)

C.O.D.:

Cash on delivery(teslimde ödemeli)

C.O.S.:

Charterer pays des (harçları kiralayan ödeme)

C.T:

Conference terms (düzenli hat gemi şirketlerinin aralarında yaptıkları anlaşmanın koşulları)

C/O:

Care of. (vasıtasıyla)

CA.:

circa (tahminen)

CABOTAGE

Kabotaj.Aynı ülkenin limanları arasındaki deniz ve suyolu taşımacılığına verilen ad.Türkiye dahil birçok ülke kıyı taşımacılığını belli bayraklı gemiler tarafında yürütülmesi için kanuni kısıtlamalara gitmiştir.

CAF

"Currency Adjustment Factor" için kısaltma.Döviz ayarlama faktörü.Deniz hat işletmecilerini dalgalanan akaryakıt fiyatlarından korumak için kullanılır.

CAPTAIN'S PROTEST

Kötü hava veya benzeri koşullar nedeniyle kaptan tarafından tutulan zabıt.İlk limanda tescil ettirilir.Genellikle yolculuk sırasında kargonun uğradığı zararlardan ötürü gemi sahibi veya işletmecisini sorumluluktan korumak için düzenlenir."Sea Protest" olarak da bilinir.

CAR POOLING

Taşıyıcının ve taşıtıcının merkezi bir otorite aracılığıyla özel kişilere ait kara/demiryolu taşıma aracını kullanması.

CAR SEAL

Araç mührü.Konteyner,vagon vb. taşıma kaplarının kapılarına konulan metal veya kuşun mühür.Mühür genellikle kayıt için numaralandırılır.

CARFLOAT

Limanlarda yük aktarımı için kullanılan raylı sistem.

CARGO

Yük.

CARGO MANIFEST

Yük Manifestosu/Özet Beyanı.Belirli bir seferde taşınan yükün göndericisi ve alıcısı ile eşyanın cinsi ve miktarını gösteren liste.

CARGO NOS

"Cargo Not Otherwise Specified" için kısaltma.Yük taşıma tarifelerinde belirtilen mal kalemleri arasında belirtilmeyen yükler için uygulanabilir tarife ücreti.

CARGO PREFERENCE

Ülke araçlarıyla taşınması gereken yük.Genellikle kamuya ait mallar bu kapsama girer.

CARGO TONNAGE

Yük tonajı.Malın tarifeye tabi tutulan ağırlığı.

CARGO:

Taşıma,yük

CARLOAD RATE

Araç yükü fiyatı.

CARNET

Karne.Bir malın uluslar arası sınırları geçmesi için gümrük tarafından düzenlenen evrak.

CARRIER

Taşıyıcı.Bir taşıma kontratı gereği taşımanın kara,hava,deniz,demiryolu,iç suyolu veya kombine olarak gerçekleştirilmesi sorumluluğunu üstlenen kişi yada kuruluş.

CARRIER CERTIFICATE

Taşıyıcı Sertifikası.Gümrüklerden malı çekmek için gümrük yetkilileri tarafından taşıyıcıdan istenen vesika.

CARRİAGE:

Taşıma,Naliye

CARRİER:

Taşıyıcı

CARTAGE

İç taşıma.Aynı ülkenin şehirleri arasında yapılan karayolu veya demiryolu taşıması.

CARTMENT

Gümrüklü taşıma evrakı.Aynı gümrüğün yetki sahasıda gümrük kontrolünde bir yerden (gümrüklü antrepodan) bir diğerine taşıma yapmak için verilen belge.

CASH AGAINST DOCUMENT'S(CAD)

Evrak karşılığı ödeme.Alıcının satıcı adına hareket eden acenteye mal evrakını teslimine karşılık yaptığı nakit ödeme.

CASH IN ADVANCE (CIA)

Ön ödeme.Alıcının satıcıya malın yüklenmesi için yaptığı ön ödeme.Genellikle sipariş üzerine yapılan makine ve aksamı için bu yola başvurulur.

CASH WITH ORDER (CWO)

Sipariş verildiğinde ödeme.

CBM

 "Cubic Meter" için kısaltma.CM olarak da kısaltılır.Metreküp.

CE (CONSUMPTION ENTRY)

ABD'ye ithal edilen malların deklarasyonu için kullanılan evrak.

CELLS

Hücre sistemi.Konteyner gemilerinde konteynerlerin üst üste konduğu istiflenme biçimi.

CENTER OF GRAVITY

Taşıma araçların yada konteynerin ağırlık merkezi.

CERTIFICATE

Şahadetname,sertifika.Gümrük veya diğer sorumlu kurumun taşıyıcıya tanıdığı izni gösteren belge.

CERTIFICATE OF ORIGIN

Menşe şahadetnamesi.Uluslararası ticarette malın çıkış ülkesini gösteren belge.

CERTİFİCATE OF ORİGİN:

Menşei şahadatnamesi

CFR

"Cost and Freight" için kısaltma.Mal bedeli ve navlun.Varış limanı olarak belirtilmek suretiyle malın belirtilen varış limanına kadar taşınması için gerekli olan masrafları ve navlun ücretini satıcının ödemesi demektir.Ancak,bu satış şeklinde malın kaybolma ya da zedelenme riski ve buna bağlı olarak meydana gelen tüm masraflar,mallar yükleme limanından geminin bordasına geçtikten sonra satıcıdan alıcıya geçer.CFR terimi,malların ihraç işlemlerinin satıcı tarafından yapılmasını gerektirir.

CFS

"Container Freight Station" için kısaltma.Konteyner nakil istasyonu.Konteyner yüklerinin boşaltılıp yeniden yüklendiği yer.Genellikle eksik konteyner yüklerinin tamamlandığı,aynı alıcı/konsiyeye gidecek yüklerin konsolidasyonun yapıldığı yer.

CHARGE:

Masraf,harç,ücret

CHARGEABLE WEİGHT:

ücrete tabi ağırlık

CHARTER PARTY

Gemi kira kontratı.Sözleşmenin süresi,navlun ücreti ve seferde uğranılacak limanlar gibi bilgileri düzenler.

CHASSIS

Şasi.Hareket halinde konteyneri güvenlik altına alan tekerlekli ve konteyner kilitli düzenek.

CHOCK

Yükün devrilmesini engelleyen metal ya da ağaç konstrüksiyon.

CI

"Cost and Insurance" için kısaltma."Maliyet ve sigorta". Malın maliyetini,deniz sigortasını ve navlun dışındaki tüm taşıma ücretlerini kapsayan satış anlaşması.

CIF

"Cost,Insurance and Freight" için kısaltma.Bu satış türünde satıcı CFR terimindeki yükümlülüklere aynen sahiptir ama aynı zamanda taşıma boyunca malların kaybolması ya da zedelenmesi riskine karşı denizcilik sigortası sağlama zorunluluğu vardır.Satıcı,sigorta kontratı yapar ve primini öder.CIF,satıcı tarafından ihraç çıkış işlemlerinin yapılmasını gerektirir.

CIF&C

"Cost,Insurance,Freight & Commission" için kısaltma."Maliyet,sigorta,navlun ve komisyon". Satıcının malın maliyeti,navlun ücreti ve taşıma sigortasının yanı sıra komisyonları da karşıladığı satış anlaşmasıdır.

CIF&E

"Cost,Insurance,Freight & Exchange" için kısaltma."Maliyet,sigorta,navlun ve kambiyo". Satıcının malın maliyeti,navlun ücreti ve taşıma sigortasının yanı sıra kambiyo masraflarını da üstlendiği satış anlaşmasıdır.

CIF:

mal bedeli olarak teslim

CIFCI

"Cost,Insurance,Freight,Collection And Interest" için kısaltma."Maliyet,sigorta,navlun,teslimat ve faiz". Satıcının malın maliyeti,navlun ücreti ve taşıma sigortasının yanı sıra teslimat ve faiz giderlerini de üstlendiği satış anlaşmasıdır.

CIP

 "Carriage and Insurance Paid to" için kısaltma.Satıcının CPT altında aynı yükümlülüklere sahip olduğu anlamına gelen satış terimidir.Ancak bunlara ek olarak malların taşınma riskine karşı alıcıya yük sigortası sağlamasını gerektirir.Satıcı sigorta kontratı yapar ve primini öder.Satıcı ayrıca alıcıya CIP teriminde sadece en düşük seviyede sigorta kapsamını sağlamakla yükümlüdür.CIP;satıcı tarafından ihraç çıkışlı işlemlerinin yapılmasını gerektirir.

CİTY TERMİNAL SERVİCE:

şehir içi teminal servisi

CKD

"Completely Knocked Down" için kısaltma.Özel bir taşımaya tabi tutulacak tipteki araç,ekipman ve cihazların parçalarına ayrılarak taşınması.

CL

"Carload" ve "Containerload" için kısaltma.Konteyner yükü.

CLAIM

Taşıma sırasında zarar gören veya eksik çıkan malların ödenmesi için taşıyıcıya yapılan tazminat talebi.

CLAİMS:

şikayetler

CLASSIFICATION

Sınıflandırma.Bir konşimentoda ayrıntılı olarak belirtilen mal kalemlerini ortaya koyan gümrük veya başka yetkili kurumlar tarafından geliştirilen listeler.

CLASSIFICATION RATING

Sınıflandırma altına alınmış mal kalemlerine uygulanabilecek fiyatlandırma.

CLASSIFICATION YARD

Yük treni katarının oluşturulduğu alan.

CLAYTON ACT

ABD'nin 1914 tarihli fiyat ayrıcılığını yasadışı kılan anti-tekel yasası.

CLEAN BILL OF LADING

Taşıyıcı tarafından düzenlenen ve malın taşıyıcı tarafından teslim aldığında zarar görmemiş ve eksiksiz olduğunu gösteren konşimento.Aksi bir durum belirtilmediği sürece konşimento "cleaned" yani "temiz" olarak kabul edilir.

CLEANING IN TRANSIT

Malın çıkış ile varış noktaları arasında bir yerde durdurularak temizlenmesi,ayıklanması ve/veya yeniden ambalajlanması.

CLEARANCE

1.Gümrükleme 2.Aracın köprü veya tünel gibi geçiş limitli yerlerden rahatlıkla geçebilecek şekilde yüklenmesi.

CLEAT

Yükün dayanıklılığını arttırmak için içine monte edilen demir yada ahşap şeritler.

CLECAT

Avrupa Forwarder,Gümrük Acenteleri ve Lojistik Birliği.1958 yılında kurulmuş,Avrupa ülkelerinde freight forwarder,gümrük acenteliği ve lojistik firmalarını temsil eden dernek ve federasyonların üyesi bulunduğu,AB Komisyonu nezdinde danışmanlık statüsüne sahip taşımacılık organizasyonu.

CLIP-ON

İzole edilmiş konteynere takılabilen soğutma ekipmanı.

CMC Container Movement Control ( Konteynerlerin takibini, demuraj (demurrage) hesaplarını yapan ve boş/dolu konteyner bilgilerini saptayan sistemdir.)

COASTWISE

Sahil boyunca yapılan deniz taşımacılığı.

COD

"Collect (cash) on Delivery" için kısaltma.Teslimde ödemeli satış şekli.

COFC

"Container On Flat Car" için kısaltma.Demiryolu taşımacılığında "Düz vagonla taşınan konteyner" anlamında kullanılan kısaltma.

COGSA

"Carriage of Goods by Sea Act" için kısaltma.ABD'de denizyolu taşımacılığında taşıyıcının konşimentodan doğan sorumluluklarını düzenleyen 1936 tarihli kanun.

COLLECTING BANK

Havale edilen banka.Satıcının bankasının acentesi konumunda olan ve mal ve konşimento üzerinde hiçbir sorumluluk üstlenmeyen banka.

COLLECTION

Satıcı tarafından kesilen,genellikle diğer taşıma evrakının eklendiği,ödemenin şekli için talimatları içeren çek/draft.

COLLECTİNG FREE:

varış limanında malı gemiden almak için ödenen ücret

COMBINATION EXPORT MANAGER

Birbirinin rakibi olmayan birden fazla üreticinin malını ihraç eden firma.

COMBINATION PASSENGER AND CARGO SHIPS

Kombine yolcu ve kargo gemisi.13 veya daha fazla yolcu kapasiteli gemilerdir.

COMBINATION RATE

2 ya da daha fazla faktörden oluşan oran,ücret.

COMMERCIAL INVOICE

Ticari fatura.İhracatçıyla ithalatçı arasında tüm işlemlerin kaydedildiği,taşınan mal için düzenlenen evraklara temel teşkil eden fatura.

COMMODITY

Yük.Taşınan mal.

COMMODITY RATE

Belirli yük kalemleri için uygulanan taşıma ücretini gösteren basılı tarife.

COMMODİTY RATES:

Nakliyede uygulanan ücret tablosu

COMMON CARRIER

Taşıyıcı,nakliyeci.Basılı tarifeler üzerinden mal taşımacılığı yapan kişi ya da firma.

COMMON LAW

Örf ve adete dayanan,yazılı olmayan hukuk.

CONCEALED DAMAGE

Gizli hasar.İlk tetkikinde veya malın ambalajı açılmadan fark edilemeyecek hasar.

CONDİTİONS OF CONTRACT:

sözleşme koşulları

CONFERENCE

Aynı rotada hizmet veren armatör ve gemi sahiplerinin kurduğu ortak kural ve tarifeleri bulunan birlik.

CONFIRMED LETTER OF CREDIT

 Teyitli kredi mektubu,Akreditif.Yabancı banka tarafından düzenlenen,yerel banka tarafından onaylanan kredi mektubu.Teyitli kredi mektubuna sahip ihracatçı,yabancı alıcı veya bankasının kusuru bulunsa bile ödeme alma garantisine sahiptir.

CONFIRMING BANK

Onaylayan/keşideci banka.Bir başka bankanın kredi mektubunu teyit eden ve kredi mektubunda belirtilen evrakın tesliminde ödeme yapmayı kabul eden banka.

CONNECTING CARRIER

İki taşıyıcı arasında bağlantı kuran taşıyıcı firma.

CONSIGNEE

Alıcı,konsiye.Taşıma evraklarında,taşınan malları teslim almakla yetkili kılınan kişi yada firma.

CONSIGNEE MARK

Alıcı sembolü.Tanımlama için paketlerin üzerine konan,genellikle üçgen,daire,kare vb. şekillerle boşaltma limanını belirten harflerin bulunduğu semboller.

CONSIGNMENT

(1) Taşınmak üzere bir aracının belirttiği yere gönderilen,ancak hala üreticinin hak sahibi olduğu mal. (2) Malı alıcısına/konsinyeye ulaştırmak için yüklemek.

CONSIGNOR

Konşimentoda malın göndericisi olarak belirtilen kişi.

CONSİGNEE:

Kendine mal gönderilen

CONSİGNMENT:

Gönderilen mal,mal gönderme,sevkiyat

CONSİGNOR:

Mal gönderme

CONSOLIDATION

Aynı sevkıyata gidecek farklı kaynaklardan yüklerin birleştirilmesi.

CONSOLIDATOR

Konsolide eden,konsolidasyon hizmeti veren kişi yada firma.

CONSOLİDATOR:

IATA`ya üye olan ve malları birleştirip toplu olarak sevk eden kuruluş

CONSTRUCTION DIFFERENTIAL SUBSIDY

Yapım ücret farkı sübvansiyonu.

CONSUL

Konsolos.

CONSULAR DECLERATION

Gönderilen ülkenin konsolosu tarafından onaylanan yük detayları.

CONSULAR INVOICE

Bazı ülkeler tarafından istenen,bir konsolosluk yetkilisi tarafından imzalanan belge.Genellikle malı ithal eden ülkenin gümrüğü tarafından malın değeri,cinsi ve özelliklerinin tespiti için istenir.

CONSULAR INVOİCE (C.I):

tasdikli fatura

CONSULAR VISA

Gönderilen ülkenin konsolosu tarafından evraklara eklenen imza yada mühür.

CONSUMPTION ENTRY (CE)

ABD'ye ithal edilen malların deklarasyonu.

CONTAINER

Konteyner.Çeşitli boy,genişlik ve yükseklikte,soğutmalı,havalandırmalı,üstü açık,dökme yük için vb. tipleri bulunan;gemi,uçak,tren ve kamyonla taşınabilen taşıma kabı.

CONTAINER BOOKING

Konteyner rezervasyonu.Konteyner taşımacılığı yapan gemi hatlarında konteyner için yer rezervasyonu yaptırmak.

CONTAINER LOAD

Konteyneri doldurmaya yeterli yük.

CONTAINER MANIFEST

Konteyner manifestosu.Konteyner içindeki mal ve yükleme bilgilerini içeren evrak.

CONTAINER POLL

 Firmalar arasında konteynerlerin ortak kullanıma açılması sözleşmesi.

CONTAINER TERMINAL

Konteyner terminali.Dolu veya boş konteynerlerin istifleme,yükleme,boşaltma,tamir ve bakımının yapıldığı kara,deniz,demiryolu bağlantıları bulunan alan.

CONTAINER YARD (CY)

Konteyner alanı.Yüklü veya boş konteynerlerin elleçlendiği,yüklendiği,boşaltıldığı,depolandığı alan.

CONTAINERIZABLE CARGO

Konteynerde boşluk bırakmayan ,yer kaybına yol açmayan ekonomik yük.

CONTAINERIZATION

 Değişik taşıma modları için genel veya özel amaçlı kargonun konteynere yüklenmesi.

CONTRABAND

Yasak kargo.

CONTRACT

Sözleşme,kontrat.İki yada daha fazla tarafın bir yükümlülüğü belirli bir değerde belirli bir süre içinde yerine getirmek üzerinde vardıkları yasal yazılı anlaşma.

CONTRACT CARRIER

Sözleşmeli taşıyıcı.Bir sözleşme dahilinde mal yada yolcu taşımacılığı yapan kişi yada kuruluş.

CONTROLLED ATMOSPHERE

Gazların karışımını kontrol eden bilgisayar kontrollü taşımacılık sistemi.

CORNER POSTS

Konteynerin köşelerinde bulunan ve konteynerlerin taşıma aracının üzerine yerleştirilmesi veya taşıma aracından alınmasını kolaylaştıran dikey çerçeveler.

CORRESPONDANT BANK

 Muhabir banka.Yurtdışı bankanın işini idare eden yerel banka.

COST,INSURANCE AND FREIGHT (CIF)

Navlun,sigorta,maliyet. Bkz.CIF

COUNTERVAILING DUTY

Yerel ihracatı desteklemek için yabancı ithalatçıya uygulanan vergi.

CPT

"Carriage Paid To" için kısaltma.Taşıma ücreti ödenmiş olarak-varış yeri belirtilmek suretiyle malların gidecek yere taşınması için nakliye ücretinin satıcı tarafından ödenmesi anlamına gelir.Malların taşıyıcıya aktarılmasından sonra mallarla ilgili kaybetme yada zedelenme riski,ayrıca bu teslim işleminden sonra meydana gelebilecek her türlü ek masraf alıcı tarafından ödenir.Eğer malların varış yerine ulaştırılması için başka taşıyıcılar kullanılıyorsa,malların bunlardan ilk taşıyıcıya aktarılmasıyla riskte bu taşımacıya geçer.CPT,satıcı tarafından ihraç çıkış işlemlerinin yapılmasını gerektirir.

CPT:

taşıma ücreti ödenmiş olarak teslim alma

CRF:

Mal bedeli ve navlun

CROSS MEMBER

Konteynerin altına monte edilen,konteyneri sağlamlaştıran çapraz konstrüksiyon.

CU

"Cubic " için kısaltma.Metrik sistemde "Küp" ün kısaltması.

CUBE FOOT

1,728 inç..büyüklüğündeki hacim ölçüsü."Ayak Küp" olarak da bilinir.

CUBE OUT

Bir konteynerin hacminin yasal ağırlık limitlerinin altında dolması.

CURRENT RATES:

Cari fiyatları

CUSTOM ENTRY

Gümrük girişi.Tüm ülkelerde ithalatçılardan ülke sınırı dahiline girişine izin verebilecekleri mallar için bir beyanda bulunması ve ithal malın gümrük vergilerini ödemesi istenir.İthalatçı gümrük beyanının taşıyıcının manifestosuyla (özet beyan) aynı olması malın kanunlara uygun biçimde ithal edildiğini gösterir.

CUSTOM INVOICE

Gümrük faturası.Ticari fatura,menşe şahadetnamesi ve kıymet sertifikasındaki tüm verileri içeren form.Sadece birkaç ülkede istenir ve satıcının ticari faturası işlevini görür.

CUSTOM OF THE PORT

 Liman Teamülü.Malın gönderildiği ülke limanlarındaki taşıma masraflarını etkileyen yerel kurallar ve pratikleri belirtir.

CUSTOMHOUSE

Gümrük Ofisi.

CUSTOMHOUSE BROKER

 Gümrük komisyoncusu.Müşterisi adına gümrük işlemlerini gerçekleştirmek için yetkili kılınan yasal aracı.

CUSTOMS

 Gümrük.

CUSTOMS BONDED WAREHOUSE

Gümrüklü antrepo.Gümrüklenecek malların konulmasına izin verilen depo alanı.

CUSTOMS BROKER:

Gümrük komisyoncusu

CUSTOMS CLEARANCE:

Gümrükleme gümrükten çekme

CUSTOMS DECLARATİON:

Gümrük beyannamesi

CUT-OFF TIME

Tren veya geminin kalkışından önce yüklerin terminale son teslim tarihi ve saati.

CWT

100 pound biriminde ağırlık ölçüsü.

CY

Bkz."Container Yard".

D

 

D&H

"Dangerous & Hazardeous" için kısaltma.Tehlikeli ve taşınması özen ve dikkat isteyen kargo.

D.D.:

Dangerous deck (Tehlikeli malların istif edildiği güverte)

D.İ.C.:

Geminin yük alma kapasitesi

D.İ.O.:

Yalnız yüklemede ödenen sevkiyat ücreti

D.O.T.

"Department of Transport" için kısaltma.ABD Ulaştırma (Taşımacılık) Bakanlığı.

D/P:

Ödemenin yapılması karşılığında vesaikin yollanması

DAF

"Delivered At Frontier" için kısaltma.Varış yeri belirtilmek suretiyle sınırda teslim.Belirtilen yerde malların gümrük çıkış işlemleri tamamlanmış olarak sınırda,ancak bitişik ülkenin gümrük sınırından önceki belirlenen yerde ve noktada teslime hazır hale getirilmesiyle satıcının yükümlülüklerinin sona ermesi anlamına gelmektedir.

DAF:

Sınırda teslim

DDC

"Destination Delivery Charge"için kısaltma.Varışta teslim masrafı.Konteyner büyüklüğüne bağlı olarak birçok kargo tarifesine uygulanan masraftır.Bu masraf tali masraf olarak temel deniz navlununa eklenir.Gemiden vinç boşaltmaları,terminal içindeki ağır kamyon taşımaları ve terminal operasyonları için kapı ücreti dahildir.

DDP

"Delivered Duty Paid" için kısaltma.Malların ithalatçı gümrük resmi ödenmiş olarak teslime varış yeri belirtilmek suretiyle malların ithalatçı ülkede belirlenen yerde hazır bulundurulmasıyla,satıcının teslim yükümlülüğünde yerine getirilmiş olacağını ifade eder.Satıcı malların giriş işlemleri tamamlanmış olarak tesliminde,gümrük resmi dahil olmak üzere vergiler ve öteki ücretlendirmeleriyle birlikte bütün risk ve masrafları üstlenir.EXW satıcı için en az sorumluluk ifade ederken,DDP en fazlasını ifade eder.

DDP:

Gümrük resmi ödenmiş olarak teslim

DDU

"Delivered Duty Unpaid" için kısaltma.Gümrük resmi ödenmeden teslim malların ithalatçı ülkede belirlenen yerde hazır bulundurulmasıyla,satıcının teslim yükümlülüğünü yerine getirmiş olacağını ifade eder.Satıcı,buraya kadar getirilirken malların masraf ve risklerinden (gümrük resmi,vergiler ve diğer ödenebilir ithalat ücretleri dışında) sorumludur.Alıcı,oluşabilecek herhangi artı masrafları ve gümrük çıkış işlemlerinde yetersizlikten dolayı oluşacak riskleri üstlenir.

DDU:

Gümrük resmi ödenmeksizin teslim

DEAD FREİGHT:

Pişmanlık navlusu

DEADWEIGHT

Bir geminin kargo,kuru ve likit yük toplam ton taşıma kapasitesini ifade eder.Geminin deadweight kapasitesi yüklüyken "yük çizgisine "batıncaya kadar aldığı su miktarından boşken aldığı su miktarının ton cinsinden farkı olarak hesaplanır.

DEADWEIGHT CARGO

Gemi yükleme birimi.40 fit alana istiflenebilen kargonun ton ağırlığını ifade eder.

DECONSOLIDATION POINT

Dağınık veya konteynere yerleştirilmemiş kargonun teslimat için yeniden yüklendiği yer.

DEFICIT WEIGHT

 Eksik tonaj.Olması gerekenden eksik ağırlık.

DELIVERY INSTRUCTIONS

Teslim talimatları.Belirtilen adresten malın alınıp dağıtım iskelesine teslim talimatı.Genellikle bu tip talimatlar ihracatçı tarafından kara taşımacılığı operatörüne veya kara taşımacılığını tümleyen demiryolu taşıma operatörüne verilir."Shipping Deliver Order" (Yükleme Teslim Talimatı) olarak da bilinir.

DELİVERİNG CARRİER:

Varış limanına ulaşan malların alıcıya ulaştıran taşımacı

DELİVERY SERVİCE:

Teslimat servisi

DEMDES

"Demurrage/Despatch" için kısaltma.Malın gemiden yüklemenin veya boşaltmasının öngörülenden daha hızlı veya daha yavaş gerçekleştirilmesinde ödenen para.

DEMURRAGE:

Demoraj

DENSITY

Yoğunluk.Beher metreküp veya başka hacim birimi başına yük ağırlığı.

DEP:

Departure (hareket saati)

DEPOT,CONTAINER

Konteyner Deposu.Boş konteynerlerin alınıp bırakıldığı boş alan.

DEQ

"Delivered Ex Quay,(Duty Paid)" için kısaltma.Rıhtımda teslim.Varış limanı belirtilmelidir.Malların gümrük giriş işlemleri tamamlanmış olarak,ismi geçen uygun rıhtımın üzerindeki limanda,DDU'nun yerine getirilmesi manasına gelir.Satıcının malların teslimine kadar olan gümrük resimlerini,vergilerini ve diğer ücretleri de içeren tüm masraf ve riskleri taşıması gerekir.

DEQ:

Rıhtımda teslim

DES

"Delivered Ex Shıp" için kısaltma.Gemide teslim.Varış limanı belirtilmek suretiyle malları gümrük işlemleri tamamlanmadan,gemi üzerinde teslim yükümlülüğünü yerine getirmesidir.Satıcı,belirlenmiş limana gelene kadar geçen sürede mallara gelebilecek riskleri ve masrafları karşılamak zorundadır.

DES:

Gemide teslim

DESTINATION

Varış yeri,istikamet,destinasyon.Taşıyıcının malı alıcı veya acentesine teslim edeceği yer.

DETENTION

1.Verilen müsait zaman dışına taşarak taşıyıcının ekipmanının gecikmesine sebep olan gönderici veya alıcıya verilen para cezasıdır.Demurraj yüke,detention ise ekipmana uygulanır. 2.Aracın ve yükün çeşitli nedenlerle devlet tarafından alıkonulması.

DEVANNING

Konteynerin yada kargo vanının boşaltılması.

DF CAR

"Damage-free Car" için kısaltma.Hasara karşı özel ekipmana sahip yük vagonu.

DISCREPANCY LETTER OF CREDIT

İhtilaflı kredi mektubu/akreditif.Sunulan dökümanlar Kredi Mektubunun gerekliliklerine uygun olmadığı taktirde "ihtilaflı" olarak muamele görür.Bankalar ihtilaflı akreditiflerle muamele gerçekleştiremezler.Durumu alıcı veya satıcıya bildirip talimat beklerler.

DISPLACEMENT

Geminin ağırlığı.Geminin taşırdığı suyun metreküpünün deniz suyunun ortalama yoğunluğu olan 1,025 ton/m.'e bölünmesiyle hesaplanır.

DIVERSION

Transit halindeki malın veya tüm geminin rotasındaki değişiklik.

DIVISION

Taşıyıcının ortak yüklemelerden elde edilen geliri bölüşme uygulaması.

DİSPATCH MONEY:

Sevkiyat ücreti,geminin yükleme veya boşaltmayı zamanından önce yapması durumunda ödenecek ek ücret

DOCK

 Rıhtım.Kara taşımacılığında bir endüstriyel bölge veya taşıyıcı terminalindeki yükleme ve boşaltma platformu.

DOCK RECEIPT

Rıhtım irsaliyesi.Malın teslim alındığına dair belge.Çoğunlukla deniz konşimentosunun hazırlanmasında kullanılır.

DOCUMENTS AGAINTS ACCEPTANCE (D/A)

Alıcının ödemeyi yapması halinde evrakın teslimine ilişkin bankaya verdiği talimattır.

DOLLY

Konteynerin ön tarafını destekleyen tekerlek seti.Konteyner bir çekiciye bağlı olmadığı zaman kullanılır.

DOOR TO DOOR

Kapıdan kapıya taşıma.Eşyanın göndericiden alıcıya kadar tüm taşıma işlemlerinin gerçekleştirilmesi.Evden eve nakliye olarak da bilinir.

DRAFT

 Bir tarafın,(drawer-keşideci) bir başka tarafı (drawee-muhatap) yazılı olarak gönderdiği,muhatabın belirli bir tarihte belirli miktarda ödeme yapması yönünde koşulsuz talimatıdır.

DRAFT,BANK

Bir satıcının alıcıya genellikle bir banka aracılığıyla gönderdiği çek,poliçe ya da senet.

DRAFT,CLEAN

Hiçbir evrakın ekli olmadığı çek,poliçe yada senet.

DRAFT,DATE

Kabul tarihine bakılmadan belirli bir tarihte vadesi dolan çek,poliçe ya da senet.

DRAFT,DISCOUNTED

Bir kredi mektubu altındaki kabul edilmiş ve bir banka tarafından iskontolu olarak satın alınmış vadeli çek,poliçe ya da senet.

DRAFT,SIGHT

Talep edildiğinde vesaik karşılığı ödenebilen çek,poliçe ya da senet.

DRAFT,TIME

Vesaik karşılığında veya kabulü rücuundan sonra belirli bir tarihte vadesi dolan çek,poliçe ya da senet.

DRAWBAG

Bir ithalat harcının kısmi geri ödemesidir.Geri ödemeler genellikle yapılır çünkü mallar harcın tahsil edildiği ülkeden yeniden ihraç edilir.

DRAWEE

Muhatap.Bir draft'ı düzenleyen kişi ya da firmadır.Bu nedenle ödemeyi alan taraftır.

DRAYAGE

Ağır yük taşıtı ya da kamyonla yapılan yerel taşımalar için alınan ücret."Cartage" ile aynı anlamı taşımaktadır.

DRSF

"Destination Rail Freight Station" için kısaltma."Varış yeri demiryolu yük taşıma istasyonu".

DRY -BULK CONTAINER

Kuru dökme yük konteyneri.Küçük taneli,toz ve katı akışkan malları dökme halinde taşımak için yapılmış konteyner.Özel bir şasi veya platforma sahiptir.

DRY CARGO

Sıvı olmayan kargo.Genellikle ısı kontrolü gerekmez.

DUMPING

İndirim,fiyat kırma.Bir malı bir ülkenin ortalama piyasa fiyatının altında ithal etmeye çalışmaktır.Genellikle ihracatçı ülkenin sübvansiyonu vardır.

E

 

E.C.M.C.A.

"Eastern Central Motor Carriers Association" için kısaltma.ABD Doğu Yakası Motorlu Taşıyıcılar Birliği.

E.T.A.:

geminin tahmini varış zamanı

E.T.C.:

Muhtemel iş bitirme süresi

E.W.I.B.

 "Eastern Weighing and Inspection Bureau" için kısaltma.ABD Doğu Yakası Ağırlık Ölçüm ve Muayene Merkezi.

EDGE PROTECTOR

Kasa,koli,kutu vb.taşıma kaplarında metal şeritlerin malın ambalajına zarar vermesini engelleyen üçgen şeklinde koruyucu.

EDI

"Electronic Data Interface" için kısaltma.Elektronik Veri Değişimi (E.V.D.).Bilgisayar sistemleri arasında ticari bilgi akışını güvenli biçimde sağlayan veri değişim sistemi.

EDIFACT

"United Nations Electronic Data Interchange for Adminstration,Commerce and Transport"için kısaltma.Yönetim,ticaret ve taşımacılık için elektronik bilgi alışverişi standartlarını belirleyen kuruluş.Birleşmiş Milletler tarafından desteklenmiş,geliştirilmiş,Türkiye Gümrüklerinde de uygulanan ticari elektronik ileti sistemi.UN/EDİFACT olarak da bilinmektedir.

ELEVATING

Tahıl ürünlerinde tahıl asansörleri ile taşınması hizmetine biçilen değer.

ELKINS ACT

ABD Kongresi'nin 1903 yılında çıkardığı,yapılan muhasebe uygulamalarında belli standartlar getiren ve yanlış uygulamalara ceza sistemi uygulayan kanun.

EMBARGO

Ambargo.Bir ülkenin belirli bir ülkeden çıkan tüm mallara ya da menşeine bakmadan belirli malın taşınmasına getirilen yasak.

EMERGENCY RATES:

Acil durumlarda konferans`a bağlı gemilerin uyguladıkları tarife

EMINENT DOMAIN

Kamulaştırma.Devletin kamu yararına özel mülkiyete ait mallara makul bir tazminatla el koyması.

EMPTY REPO

Boş konteynerin taşınması ve bu taşımaya ilişkin kontrat.

ENDORSEMENT

Ciro.Çek/bono/konşimento gibi kıymetli evrakın arkasına atılan imza.Ciro,kıymetli evraka konu olan değerin hamiline devredildiğini gösterir.

ENTRY

Giriş evrakları.İthal edilen malın ülke içi pazarlara girişinden önce gümrük işlemlerinin gerçekleştirilmesi için gümrük tarafından istenen belgeler.

EQUALIZATION

Yükleyici ya da alıcıya,kargoyu konşimento üzerinde belirlenen noktadan farklı bir yerden teslim almak için verilen resmi izin.

EQUIPMENT INTERCHANGE RECEIPT (EIR)

Ekipman değişim belgesi.Konteynerin bir taşıyıcıdan diğerine veya bir terminalden diğerine taşınması için istenen evrak.

ETA

"Estimated Time of Arrival" için kısaltma.Tahmini varış zamanı.

ETB Estimated Time of Berthing (Tahmini Yanaşma Zamanı)

ETHYLENE

Etilen.Birçok meyve ve sebze tarafından salgılanan,olgunlaşmayı hızlandıran gaz.Bazı ülkeler kullanımına sınırlamalar getirmektedir.

ETS Estimated Time of Sailing (Tahmini Kalkış (Seyire Başlangıç) Zamanı)

EX DEC

"Shipper's Export Declaration" anlamında bir terim.Göndericinin İhracat Beyannamesi.

EX SHİP:

Gemiden teslim

EX-"FROM"

 Satış terimi olarak"Bir yerden"."Ex" ya da "From" ibaresi malın çıkış noktasındaki satış değerini belirtir.Örn:"ex Factory" malın fabrika çıkış fiyatını belirtir."Ex Dock" ise malın çıkış limanındaki fiyatını ifade eder.

EXCEPTION

 İstisnalar.Taşıyıcının kendi terminalinde veya yükleme limanında malı teslim aldığında görünür zarar veya kayıpları konşimento üzerine not etmesi.

EXIM BANK

"Export-Import Bank" için kısaltma.İthalat ve ihracatı teşvik etmek için kurulan,ihracatçıya kredi garantisi ve verdiği ihracat kredilerine geri ödeme sigortası sağlayan kamu bankası.

EXPIRY DATE

Vade sonu.Kredi mektubu,çek,bono,akreditif,tarife vb.için son geçerlilik tarihi.

EXPORT

İhracat,Dışsatım.Belirli bir ülkede üretilmiş,yeniden işlenmiş malların üçüncü ülkelere satılması.

EXPORT DECLERATION

İhracat Beyannamesi.Malların yabancı sevkinden önce devlet tarafından istenen belge.

EXPORT LICENCE

İhracat izin belgesi.Sahibine belirtilen malların,belirtilen yöne ihracatı gerçekleşmesine izin veren belge.

EXPORT RATE

Yerel limandan yabancı ülkeye gönderilen yük için uygulanan fiyat.

EXW

"Ex Works" için kısaltma.İş yerinde teslim.Satıcı tarafından,satıcının kendi kuruluşunda (fabrika,depo vb.)alıcı için malları hazır hale getirmesiyle satıcının yükümlülüklerinin sona ermesi demektir.Aksi bir hüküm bulunmuyorsa satıcı,malları alıcı tarafından sağlanan araca yüklemek ya da gümrük çıkış işlemlerini yerine getirmek zorunda değildir.Malların satıcının kuruluşundan alınarak istenilen yere götürülmesiyle ilgili bütün masraf ve riskleri alıcıya aittir.Bu terim,satıcı açısından asgari yükümlülük içeren bir nitelik taşır.

EXW:

iş yerinden teslim

F

 

F.A.C.:

Yükleme/boşaltma esnasında geminin tüm imkanları kullanılarak mümkün olduğunca işin hızlı yapılması

F.A.S.:

Free on aircraft (uçakta teslim)

F.D.A.

"Food and Drug Administration" için kısaltma.ABD Gıda ve İlaç İdaresi.

F.O.B.:

free on board (gemide teslim)

F.O.T.:

free on truck (kamyonda teslim)

F.T.:

Full terms (Navlun piyasasında tüm komisyonların ve indirimlerin dahil olduğunu belirtir)

FACTOR

Faktör.Satış alacaklarını hesaplamakta kullanılan oran.

FAF

 "Fuel Adjustement Factor" için kısaltma.Bkz.BAF

FAK

"Freight All Kinds" için kısaltma.Genel kargo.Farklı alıcıların mallarının karma şekilde bulunduğu tam yüklenmiş konteyneri ifade eder.

FALSE BILLING

Yükleme evrakında ağırlık veya navlunun yanlış beyan edilmesi.

FAS

"Free Alongside Ship" için kısaltma.Geminin Bordasında Teslim.Belirlenen yükleme limanında malların gemi doğrultusunda rıhtım ya da mavnaya yerleştirilmesiyle satıcının teslim yükümlülüğünün yerine getirildiği anlamına gelir.Bu andan itibaren mallarla ilişkin herhangi bir kaybolma ya da hasar ile tüm masraf ve riskler alıcı tarafından üstlenilir.

FCA

"Free Carrier" için kısaltma.Taşıyıcıya masrafsız.Malların ihracat işlemleri tamamlanmış olarak alıcı tarafından belirtilen yerde,onun tarafından belirtilen taşıyıcıya teslim edilmesiyle birlikte,satıcının yükümlülüğünün de yerine getirilmiş olması anlamına gelir.Eğer alıcı tarafından teslim için belirli bir nokta belirtilmemişse,bu durumda satıcı,daha önce sınırları belirlenmemiş bir alan içinde veya yerde malları taşıyıcıya devredeceği noktayı kendisi seçebilir.

FCL

"Full Container Load" için kısaltma.Tek bir müşteri tarafından doldurulan konteyner.

FD

"Free Discharge" için kısaltma.Serbest tahliye.

FEEDER SERVICE

Uzak mesafelere gidecek olan kargonun yerel limanlardan merkezi aktarma limanına tahliyesi hizmeti.

FEEDER VESSEL

Aktarma servisleri için kullanılan küçük kapasiteli kısa mesafe gemileri.

FEU

"Forty-Foot Equivalent Units" için kısaltma.40 feet boyundaki konteyner standardı.20 feetlik konteyner TEU olarak adlandırılır.2 TEU 1 FEU'ya eşittir.

FIATA

"Federastion International des Associations de Trasitaires et Assimillés" için kısaltma.Uluslararası Freight Forwarder Dernekleri Federasyonu.Merkezi Zürih'te bulunan,93 ulusal taşımacılık,freight forwarder,gümrük acenteleri ve lojistik dernek ve federasyonun üye bulunduğu birlik.

FIFTH WHEEL

Kamyonun çekicisini şasiye bağlayan ve kilitleyen yarım daire şeklinde çelik parça.

FIO

"Free In and Out"için kısaltma.Gemiden ve gemiye yükleme ya da boşaltma için gereken liman masraflarının maliyetlerin içinde olmadığını ifade eder."Liner In and Out"un tersidir.

FI  - LO Free In – Liner Out (Yükleme ücreti navluna dağil değildir. Tahliye ücreti navluna dahil edilmiştir.)

FIRKIN

1Varilin 1/4'üne eşit hacim ölçü birimi.

FIXED COSTS

Sabit maliyetler.faaliyete bağlı olmayan masraflar.Taşımacılıkta terminal,depo,antrepo vb.kiraları,emlak vergisi ve diğer sabit vergiler bu tür masraflardır.

FLAT CAR

Tavanı ve duvarları olmayan demiryolu vagonu.

FLAT RACK/FLAT BED CONTAINER

İçine yandan ve üstten mal yüklenebilen kenar ve duvarları olmayan platform şeklindeki konteyner.

FMC (F.M.C.)

 "Federal Maritime Commission" için kısaltma.ABD Ulusal Denizcilik Komisyonu.

FOB

"Free on Board" için kısaltma.Gemide masrafsız.Belirtilen yükleme limanında teslim.Satıcının malları belirtilen yükleme limanında,gemi bordasına teslimi ile yükümlülüklerinin tamamlamış olduğunu ifade eder.Alıcı bu noktadan itibaren malların kaybolma ve hasarı ile ilgili tüm masraf ve riskleri üstlenir.FOB,satıcı tarafından ihraç çıkış işlemlerinin yapılmasını gerektirir.

FOB FREIGHT ALLOWED FOB

satış şartlarına ek olarak alıcının malın çıkış noktasında gemi bordasına kadar olan dahili taşımayı üstlenmesi.Bu satış türünde satıcı dahili taşıma masrafını faturasından düşer.

FOB FREIGHT PREPAID FOB

satış şartlarında malın çıkış noktasından gemi bordasına kadar olan dahili taşımayı satıcının üstlenmesi.FOB ibaresinin yanına dahili taşıyıcının adı ilave edilir.

FOB NAMED POINT OF EXPORTATION FOB

satış şartlarında satıcının belirtilen noktaya kadar malı teslim etme yükümlülüğünü ifade eder.

FOB VESSEL FOB

satış şartlarında satıcının gerçekten gemi bordasına kadar masrafların ve ihracat dökümanlarını hazırlama yükümlülüğünü ifade eder.

FOR

"Free on Rail" için kısaltma."Demiryolunda teslim"i ifade eden kargo satış terimi.

FORCE MAJEURE

Zorunlu haller.Savaş,doğal afet,deprem vb. gibi sözleşme taraflarının yükümlülüklerini yerine getirmelerine engel denetimleri dışındaki olayları özetleyen ifade.

FORCE MAJEURE:

Mücbir sebep

FORK LIFT

Palet,kızak ve sandıkların kaldırılıp indirilesi için kullanılan iş makinesi.

FOT Free On Truck (Satıcının sorumluluğu konteyner TIR’a veya komyona yükleninceye kadardır. Navlun alıcı tarafından ödenir.)

FOUL BILL OF LADING

Taşıyıcı tarafından malların hasarlı yüklendiğini gösteren konşimento."Clean Bill of Lading"in karşıtı.

FOUR-WAY PALLET

Dört taraftan iş makinesinin çatallarına girebilecek şekilde dizayn edilmiş olan palet.

FREE ASTRAY

Kaybolmuş bir malın bulunarak doğru destinasyona bedelsiz gönderilmesi.

FREE IN AND OUT (FIO)

Geminin yükleme ve boşaltma masraflarının kiracı veya yükleyici tarafından ödenmesi durumu.

FREE OUT

Geminin boşaltma masraflarının kiracı tarafından ödenmesi durumu.

FREE PARTICULAR AVERAGE (FPA)

Sigortalayanın batma,yangın,çarpışma ve karaya oturma gibi haller dışında kısmi ziyan veya hasarı ödememesi halini ifade eden bir deniz sigorta terimi.

FREE PORT/FOREIGN TRADE ZONE

 Liman Serbest Bölgesi.Gümrükten muaf malların elleçlendiği liman.

FREE TIME

Serbest,ücretsiz süre.Yükleme/boşaltma ekipmanlarının ücretsiz olarak kullanılabileceği ilave zaman.

FREE TRADE ZONE

Serbest Ticaret Bölgesi.Bir ülkenin devleti tarafından yasaklanmamış malların gümrükten muaf olarak girebileceği liman bölgesi.Bu bölgede mallar yüklenebilir,depolanabilir,imal edilebilir ve yeniden ihraç edilebilir.

FREIGHT

Navlun.Hem yük hem de tük taşıma bedelini ifade eden terim.

FREIGHT BILL

Navlun faturası.

FREIGHT FORWARDER

Taşıma işleri organizatörü.

FREIGHTERS

Yük gemileri.Soğuk hava depolu veya ambalajlı mal gemileri;konteyner,kısmi konteyner taşıma gemileri ve mavna taşıyıcıları.

FTL

"Full Truck Load" için kısaltma.Tek başına yükleyici ve tek bir alıcı için yüklenen kamyon.

FULL CONTAINERSHIP

Kalıcı konteyner hücreli veya diğer tip kargolar için boş alanı olmayacak şekilde teçhizatlandırılmış gemilerdir.

G

 

GATEWAY

Geçiş noktası.Taşımacılık hatları arasında kargonun geçiş yaptığı nokta.

GATEWAY CHARGES:

Hava limanında yükün artırılması için yapılan tüm masraflar

GATT

"General Agreement on Tariffs and Trade" için kısaltma.Ülkeler arasında ticaretin kolaylaştırılması ve hacmin artırılması için çok taraflı imzalanan uluslar arası anlaşma.GATT 1994 yılında yerini Dünya Ticaret Örgütüne (WTO) bıraktı.

GBL

 "Government Bill of Lading" için kısaltma.Devlet Konşimentosu.

GDSM

"General Department Store Merchandise" için kısaltma.Genellikle kitle üretimi yapan firmaların mallarının dahil olduğu yükleri ifade eden terim.Bu ifade genellikle hizmet sözleşmelerinde kullanılır.

GENERAL CARGO RATES:

Karışık yükle ilgili ücret tablosu

GENERAL CARGO SHIP

Karışık yük gemileri.Ambalaj şilepleri;otomobil,canlı hayvan,palet ve kereste taşıyıcıları bu kapsama girer.

GENERAL SET (GEN SET)

Soğuk hava tertibatlı (Reefer) konteynere monte edilen ve transit süresi içersinde soğutmayı sağlayan portatif jeneratör.

GO-DOWN

Uzakdoğu'da malların depolanıp dağıtımının yapıldığı depoya verilen ad.

GOODS:

Emti,mal

GOODSNECK

Konteynerin traktöre bağlanması için şasinin yükseltilmiş tarafı.

GRI

"General Rate Increase" için kısaltma.Genel fiyat artışı.Genellikle bir konferansa üye deniz hat taşımacılarının genel taife üzerinde yaptığı zammı ifade eder.

GROSS TONAGE (GT)

Gemilerde (0,2+0,02 Log 10V) şeklinde ampirik formülle yaklaşık olarak hesaplanan brüt ağırlık (V=Geminin toplam hacmi).

GROSS WEIGHT

Brüt ağırlık.Malların,paletlerin,konteynerin,paketlerin ve vagonların toplam ağırlığı.

GROUPAGE

Grupaj,konsolidasyon.Küçük ambalajlardaki parsiyel yüklerin büyük taşıma kaplarına aktarılarak birleştirilmesi servisi.

GVW

"Gross Vehicle Weight" için kısaltma.Brüt araç ağırlığı.

H

 

HANDLİNG:

Yükleme işlemleri

HARBOR MASTER

Liman Kaptanı.Bir limanda gemilerin yanaşma,manevra ve demirleme gibi işlerine nezaret eden kişi.

HATCH

Bir güverte ambar kapakları.Kargo girişlerinin yapıldığı ambar ağzı.

HAZ MAT

"Hazardeous Materials" için kısaltma.Tehlikeli madde.

HEAVY LIFT CHARGE

Bir geminin normal yükleme ekipmanlarının taşıyamayacağı kadar ağır olan yüklerin kaldırılması için alınan ücret.

HIGH-DENSITY COMPRESSION

Metreküp ağırlığı 14,5 kilogram olan standart bir pamuk balyasının kompresyonu.Genellikle deniz yoluyla ihraç edilen pamuk yüklerinde kullanılır.

HITCHMENT

Bağlama Hizmeti.Değişik yerlerden gelen,bir göndericiden bir alıcıya tek bir konşimento altında nakledilen malın parçalarını birleştirme hizmeti.

HOPPER BARGE

Gemi yükleme ve boşaltmalarında kullanılan dibi açılır büyük kova biçiminde mavna.

HOUSE TO PIER

Kapıdan iskeleye.Taşıyıcı gözetiminde taşıyıcı tarafından bir konteynere yüklenen kargo.Kargo ihraç edildiğinde yabancı varış iskelesinde boşaltılır.

HOUSE-TO-HOUSE

Kapıdan kapıya taşımanın diğer adı.

HUMPING

Bir hareketli demiryolu vagonunu bir katar oluşturmak amacıyla demiryolu sınıflandırma alanında hareketsiz demiryolu vagonuyla birleştirme işlemi.Vagonlar yer çekimi sayesinde bir kamburdan ya da tepecikten uygun raya taşınır.

I

 

I.C.C

"Internatıonal Chamber of Commerce" için kısaltma.Milletlerarası Ticaret Odası.

I.C.C.:

İngiliz sigortacılar Enstitüsü tarafından hazırlanmış olan kalıp hükümler

I.E.

"Immediate Exit" için kısaltma.ABD Gümrüklerinde kullanılan,malların getirildiği ve hemen ABD sınırları içerisinde taşınmadan ihracat edildiği zaman gümrükleme acil çıkış formu.

I.M.C.O.

"Internatıonal Maritime Consultative Oraganization" için kısaltma.Uluslararası Denizcilik Danışma Organizasyonu.Tüm ülkelerin katıldığı,tehlikeli mallar,dökme yük ve genel denizcilik kuralları hakkında tavsiye kararları alan forum.

I.M.D.G. CODE

"Internatıonal Maritime Dangerous Goods Code" için kısaltma.Uluslararası Denizcilik Tehlikeli Maddeler Kodu (U.D.T.M. Kodu).IMO tarafından yayınlanan ve tehlikeli maddelerin uluslar arası taşıma kurallarını ve sınıflandırılmasını belirleyen kurallar.

I.S.O.

 "Internatıonal Standarts Organization" için kısaltma.Uluslararası Standardizasyon Organizasyonu.Donatımdan paketlemeye,etiketleme ve evrak tanzimine kadar her türlü konuda uluslararası standart oluşturan kuruluş.

I.T.

"Immediate Transport" için kısaltma.Acil Taşımacılık.Taşıyıcı tarafından hazırlanan,taşıma ABD liman girişinden itibaren başlayarak son varış yerindeki gümrükleme işlemlerinin yapılmasında kullanılan belge.Taşıma son varış yerindeki gümrükleme işlemlerini sona erdirir.Aynı zamanda Aktarma-Girişi olarak adlandırılır.

I/A

"Indepedent Action" için kısaltma.Konferans üyelerinden birinin anlaşmanın genel oran ve kurallarından yola çıkarak başka bir tarife veya kural yazma hakkıdır.

IATA

"Internatıonal Air Transport Organisation" için kısaltma.Uluslararası Hava Taşımacılığında Yolcu ve Kargo Taşımacılığın tariflerini ve yetkilendirilmelerini denetleyen örgüt.

IGLOO

Hava taşımacılığında kullanılan ve uçak gövdesi şeklinde konteyner.

IMAGE PROCESSING

Görüntü işleme.Bir şirketin belgelerinden elektronik fotoğraflar alması ve elektronik ortamda bu fotoğrafların sistemli olarak depolanması sistemi.

IMMEDIATE EXPOTATION

Acil ihracat.Bir limana gelen yabancı malın aynı limandan gümrük vergisi ödemeden ihraç edilmesini sağlayan kayıt.

IMPORT

İthalat,dışalım.Yabancı bir ülkede üretilmiş ürünün ülke gümrük sınırları içine satılmak üzere alınması.

IMPORT LICENCE

İthalat Ruhsatı.Bazı devletlerce üstlenen ve düzenlenen malların ithalatı için gerekli evrak,lisans.

IN BOND

Gümrük vergisi ödenmeden,gümrük kontrolü altında hareket eden kargo.

IN GATE

 Kapıda.Konteynerin taşıyıcıdan tren istasyonunda ya da limanda indirildiği andaki alım-satım ya da değişim işlemleri.

IN REGULAR TURN:

Muntazam sırayla

IN TRANSIT

Transit halde.

INBOND LOGISTICS

 Tedarik Lojistiği.Ana konuları etkin güzergahın ve programın belirlenmesi,aksam parçalarının teslim alışında zamanın programlanması,sevkıyat hareketlerinin uydudan izlenmesi,teslim-alma noktalarında barkod doğrulaması,tedarikçi koordinasyonu;malzeme yönetimi ve iade edilebilir konteyner kontrolü olan lojistik yönetim alanı.

INCENTIVE RATE

Ayrıcalıklı tarife.Yükleyici tarafından belirlenmiş hacimden daha fazla hacim fiyat tarifesi.Normal hacmi aşan bölüm için sunulur.

INCOTERMS

Milletlerarası Ticaret Odası'nın (ICC) ticari satış terimleri için kullandığı kısaltmalar kataloğu.Satıcı ve alıcının taşıma,sigorta ve sorumluluk masraflarının hangi noktada el değiştirdiğini açıklayan dünyaca kabul görmüş satış şekilleri.Bu terimler en son 2000 yılında gözden geçirilmiştir.

INCOTERMS:

International commercial terms (Uluslar arsı ticari terimler)

INDEMNITY BOND

Güvence bonosu.Taşıyıcıya bir zarar vermeden tutma sorumluluğunu üstlenen anlaşma.

INDEPENDENT ACTION

Konteyner taşımacılığında belirli bir hatta bir taşıyıcının kartel dışına çıkarak konferans dışı daha ucuz taşıma tarifesi uygulaması.

INDEPENDENT TARIFF

Bağımsız tarife.Anlaşmanın ya da konferans sisteminin bir parçası olmayan her fiyat tarifesi.

INDUCEMENT

Bir geminin önceden belirtilen rotasında olmamasına karşılık daha sonra bu limanda o geminin uğrama masraflarını karşılayacak miktarda yük çıkması ve bu limanın gemi güzergahına dahil edilmesi.

INFOPARTNERING

Bilgi ortaklığı.Perakendeciler,toptancılar ve üreticilerin nerede paylaşımlı "eyleme çevrilebilir bilgi"ye dayalı ortaklıklar geliştirebileceği ve gerçek-zamanlı iletişim bağlantıları kurabileceğini gösteren etkin bir tüketici tepkisi öğesi.

INHERENT VICE

Ürünün iç özelliklerini belirten sigorta ve hukuk terimi.Bazı ürünler iç özelliklerinden dolayı durdukları yerde yanabilir,bozulabilir ve diğer ürünlere zarar verebilir.Sigorta poliçeleri bu ürünleri istisnai şartlara bağlar.

INLAND CARRIER

Ülke içi liman ve noktalara taşıma organize eden taşıyıcı.Belirli olmayan limanlar veya noktalar arası ithalat ya da ihracat trafiğini kontrol eden taşımacı.

INSOURCING

 İç kaynak kullanımı.Outshurcing'in tersidir.Kurum içinde gerçekleştirilen hizmet.

INSPECTION CERTIFICATE

Gönderilmekte olan malların kalitesini ve/veya sayısını onaylamakta olan firma veya SGS ve Lloyd's gibi bağımsız kuruluşların verdiği sertifika.Bu tip sertifika genellikle akreditif şartı olarak malların kalitesi hakkında güvence için istenir.

INSTALLMENT SHIPMENTS

Bütünleyici yüklemeler.Bir akreditif şartları altında yükleme yapılmasıdır.Genellikle müsaade edilen ve verilen zaman içerisinde yapılmalıdır.

INSULATED CONTAINER

Yalıtılmış konteyner.Duvarlarından,çatısından,tabanından ve kapısından açık hava,ısı,basınç,nem vb. değişimlerinden korumak için izole edilmiş konteyner.

INSULATED CONTAINER TANK

Yalıtılmış Tank Konteyner.Sıvı,gaz ve kimyevi madde taşımacılığında kullanılan her türlü atmosfer olayından yalıtılmış tank biçiminde konteyner.

INSURANCE

Sigorta.

INSURANCE ALL-RISK

Muafiyet sınırı olmayan veya en azda olan sigorta.bu tip sigortalar taşıyıcıya transit sırasında meydana gelebilecek zararlara en geniş sigorta miktarı vaat eder."All Risk" kavramı her şeyi kapsadığı şeklinde yanlış yorumlanmamalıdır."All Risk" sigortalar iyi incelenmeli ve savaş,sel,deprem gibi durumları kapsayıp kapsamadığı sorulmalıdır.

INSURANCE LIQUIDATIONS

Hasarlı Ürün Avcıları.sevkıyat sırasında hasar gören ve sigorta şirketlerince kayıp olarak nitelendirilen ürünleri satın alma konusunda uzmanlaşmış tali piyasa şirketleri.

INSURANCE WITH AVERAGE CLAUSE

Eğer sigorta edilmiş kargoya olan zarar % 3'ü veya sigorta edilen malın değerinin yarısını geçerse bu madde uygulanır.Eğer taşıma aracı yanar,batar veya çarpışırsa tüm zarar ödenir.Deniz sigortasında ortalama (avarage) kelimesi kısmi zarar ya da kısmi kayba denilir.

INSURANCE,GENERAL AVERAGE

Genel Avarya Sigortası.Deniz taşımacılığında gemide kalan kargonun güvenliği için kargonun bir kısmının bilinçli olarak zarara uğratılması.

INSURANCE,PARTICULAR AVERAGE

Kişisel nakillerde tehlikelere karşı sigortalanmış mallardaki kayıp için kullanılan deniz sigortası terimi.Kısmi ortalama alınabilir ama bunun için zararın belirli bir yüzdeden fazla olması gerekir.Bu oran yükün değerinin genellikle %3-%5'tir.

INTEGRATED LOGISTICS

Bütünleşik lojistik.Tüm tedarik zincirinin yönetim tarafından hammadde tedarikinden mamul ürünün dağıtımına kadar sistem çapında görülmesidir.İşlevlerin tek tek ayrı ayrı olarak yönetmekten ziyade tedarik zincirini tek bir varlık olarak oluşturan tüm işlevlerin yönetilmesi gerekir.

INTEGRATED OPERATOR

 Bütünleşik işletmeci.Yükün teslim alındığı andan teslim edildiği ana kadar olan tüm hareket sürecini kontrol eden bir servis.Daha sıkı bir programlama ve toplam kontrolün daha iyi bir hizmete götüreceği düşüncesidir."Integrated Operators" daha çok kendi araçlarını kullanırlar.

INTERCHANGE

Aktarma yeri/istasyonu.Yükün hatlar arasında bir taşıyıcıdan diğer bir taşıyıcıya aktarılması.

INTERCHANGE POINT

Yükün bir taşıyıcıdan diğer taşıyıcıya aktarıldığı yer.

INTERCOASTAL

İki sahil arasındaki deniz taşıma hizmeti.

INTERLINE FREIGHT

Aktarmalı yük.Çıkış noktasından varış yerine iki veya daha fazla ulaşım hattı üzerinde giden yük.

INTERMEDIATE POINT

İki taşıma rotasının arasında bulunan nokta.

INTERMODAL

Kargo konteynerinin farklı taşımacılık modları (deniz-kara-tren-hava) arasında hareketi.

INTERMODAL TRANSPORTATION

 Intermodal taşımacılık.Malları teslim etmek için birden fazla taşıma moduna başvurulması.Römorkların-konteynerin demiryolu artı en az bir başka taşıma şekli ile bu şekilde hareketi.

INTERPLANT LOGISTICS

Tesis içi lojistik.Üretim ve depo tesisleri içinde gerçekleştirilen mini lojistik hareketleri ifade eder.

INTERSTATE COMMERCE

ABD'de Eyaletler arası Ticaret.İki veya daha fazla eyaletteki alıcılar ve satıcılar arasındaki mal alışverişi.

INTERSTATE COMMERCE COMMISSION

ABD'de Eyaletler arası Ticaret Komisyonu.ABD Kongresi'nin eyaletler arası ticaret yapan taşıyıcılar ile ilgili olarak kabul ettiği kanunları uygulamakla görevli federal organ.Doğrudan kongreye karşı sorumludur.

IN-TRANSIT COMMERCE (I.T.)

 Bir limana gelen yabancı malların diğer limana zabıt altında taşınmasına izin veren vesika.Diğer limanda da ilk malların yerini alabilen mallar geriye gönderilir.

INTRASTATE COMMERCE

ABD'de eyalet içi ticaret.Alıcı ile satıcı arasındaki tüm işlerin eyalet içinde yürütülmesi.

INVENTORY

 Envanter.

INVENTORY COST

Envanteri bulundurmanın mali yükü.

INVENTORY TURNOVER

 Bir şirketin herhangi bir ürününde yıllık olarak envanterini kaç kere çevirdiği oranı.Şirketlerin envanter yönetimi başarısında en önemli kriterdir.

INVESTMENT RECOVERY

Yatırımın geri kazanılması.

INVOICE

1-Fatura. 2-Denizcilikte alıcıya gönderilmiş malların sayısını,fiyatını,deniz işlemleri vergilerini gösteren liste.

INWARD FOREIGN MANIFEST(IFM)

Manifesto.Yükün tipi ve miktarı konusunda tüm detayların belirtildiği belge.Kargo kontrolünün ana kaynağıdır.Tüm dünya limanlarında istenir.

IPI

"Inland Point Intermodal" için kısaltma.Taşıyıcıların yükleme evrakında kullandıkları liman dışı kara noktalarına denir.

IRREGULAR

 Standart dışı,düzensiz.

IRREVOCABLE LETTER OF CREDIT

Gayrı Kabil-i Rücu Akreditif.Havale alan kimse tarafından tüm terimler ve şartlar yerine getirilmişse,banka tarafından belirtilmiş miktarda ödeme garantili akreditif.Bu tip akreditif satıcı ve alıcının karşılıklı rızası olmadan geçersiz kılınamaz.

ISO 9000

ISO 9000 Standardı.Merkezi Cenevre'de bulunan Uluslar arası Standartlar Örgütü ISO'nun derlemiş olduğu bir dizi kalite güvence standardı.

ISO INTERNATIONAL STANDARTS ORGANIZATION

Uluslar arası Standartlar Örgütü. Bkz.ISO

ISSUING BANK

Akreditifi açan,alıcının bankası.Gerekli evraklar teslim edildiği anda bağlı tuttuğu ürün bedelini satıcıya veya bankasına öder.

ISSUING CARRIER

Taşıma evraklarını çıkaran ya da tarife basan taşıyıcı.

J

 

JACKET

Konserve kutusu ve şişelerin etrafına konulan ahşap ya da fiber koruyucu.

JACOB'S LADDER

Borda etmek için kullanılan aracın yanından sarkan ip merdiven.

JETTISON

Gemi tehlikede iken kargo veya alet malzemelerin (jetsam) gemiden atılmasına denir.

JIT

 "Just in Time" için kısaltma.Depolama maliyetini en düşük seviyeye getiren envanter kontrol metodu.Metodun başarıya ulaşması için konteynerlerin depolama alanına tam zamanında,ne erken ne de geç gelmesi gerekir.

JOINT RATE

Birinci taşıma noktasından diğerine kadar uygulanan fiyat.Bu ulaşım sistemleri hatlar arasında anlaşılmış ve onaylanmış tek tarifedir.

K

 

KILOGRAM

Kilogram.1000 gr. veya 2.2046 pound eşitliğinde ağırlık birimi.

KING PIN

Şasinin ön tarafına çekiciyle bağlantıyı sağlayan parça.

KNOCKED DOWN (KD)

Ekonomik bir yükleme yapmak için yükün yeniden montajlanmak üzere parçalarına ayrılması.

KNOWN LOSS

Bilinen kayıp.Teslimat anında veya öncesinde tespit edilen kayıp.

KT

Kilo ton veya metrik ton.1000 kilo veya 2,204.6 pound

L

 

L.S&D CHARGES:

Landing.storage and delivery charges (Boşaltma,depolama ve teslimat harçları)

L/C

"Letter of Credit" için kısaltma.Akreditif,Kredi Mektubu.

L/C:

Letter of credit (Akreditif)

L/T:

Long tonne (Büyük ton:1016.047 kg)

LADEN

Aracın veya geminin bordasına yüklü halde.

LADING

Yüklenen mal ve yük içeriğini ifade eder.

LANDBRIDGE

Köprü ülke taşıması.Bir malın deniz yoluyla ikinci bir ülkenin kara veya demiryolu ile taşınarak üçüncü ülkelere taşınması.Asya çıkışlı bir malın ABD'de karada taşınıp deniz yoluyla Avrupa'ya aktarılmasında olduğu gibi.

LANDED COST

Bir ürünün taşıma maliyetleri de dahil,alıcıya toplam maliyeti.

LANDING CERTIFICATE

 Bazı ithalatçı ülkenin konsoloslukları tarafından gümrüğe tabi mallar için ihraç noktası veya yerinde düzenlenen sertifika.

LANDING GEAR

Şasinin ön tarafında çekiciden ayrıldığında dorseyi dengede tutmaya yarayan parça.

LANDİNG CHARGES:

Boşaltma masrafları

LASH

"Lighter Aboard Ship" için kısaltma.Malları kaldırmak boşaltmak için bir vince sahip gemi.

LCL

"Less than Container Load" için kısaltma.Parsiyel yükleme yapılan konteyner.Birden fazla yükleyici ve/veya birden fazla alıcısı olması gerekir.

LESS THA TRUCKLOAD

Bkz. LCL

LETTER OF CREDIT (LC)

Akreditif,kredi mektubu.Malı ithal eden alıcı adına bir bankanın satıcıya belirli şartları yerine getirmesi ve belirli belgelerin teslimi şartıyla belirli miktarda ödeme yapması için verilen yetki.

LETTER OF CREDIT-REVOLVING

Yenilenen akreditif.Belli miktardaki dönülmez akreditif,belirlenen bir vade sonunda aynı miktar için kendini yenilemektedir.

LETTER OF CREDIT-TRANSFERRABLE

Devredilebilir akreditif.Lehdarı ödeme yapacak olan bankadan,akreditifin tamamını veya bir kısmını üçüncü bir şahsa devretmesini talep edebileceği akreditif türüdür.

LETTER OF IMDEMNITY

Tazminat mektubu.Temiz bir konşimento (Clean Bill of Lading) elde etmek için malların muayenesinde hasar ve zarar tespit edilmesine rağmen bazen göndericinin imzalayıp taşıyıcıya verdiği belge.

LIGHTENING

Geminin limana yanaşabilmesi için demirliyken yükünün bir bölümünü boşaltıp hafiflemesi.

LINE HAUL

Hat taşıması.Yerel servisin dışında bir şehirden diğerine yapılan taşımalardır.

LINER

Düzenli olarak belirli limanlar arasında hat taşımacılığı yapan gemi.

LİNES TERMS:

Düzenli hat koşulları

LI – FO Liner In – Free Out (Yükleme ücreti navluna dahil edilmiştir. Tahliye ücreti navluna dahil edilmemiştir.)
LI – LO Liner In – Liner Out (Yükleme ve tahliye ücretleri navluna dahil edilmiştir.)

LİVRAİSON EN CALE:

Bu şart sözleşmeye konulduğunda,alıcı malları geminin ambarında teslim almak zorundadır ve her türlü boşaltma masrafı ve rizikosu kendisine aittir.

LLOYD'S REGISTRY

LLOYD Sicili.Gemilerin tetkik ve sınıflandırılmasını yapan ve böylece sigortacıların ve diğer ilgili kişilerin sigorta veya kullanıma sunulan gemilerin kalite ve durumu hakkında bilgilendiren kurum.

LOCAL CARGO

Yerel yük.Yerel bölgede taşıyana teslim edilen veya taşıyandan nihai alıcıya teslim eden yük.

LOGISTICS

Lojistik.Müşteri memnuniyetini sağlamak için üretimden tüketime kadar malların,hizmetlerin ve ilgili bilgilerin etkin ve verimli akışını ve depolanmasını sağlayan planlayan,uygulayan ve denetimi yapan tedarik zinciri parçası.

LONG TON

Büyük ton.2,204 pound.

LONGSHOREMAN

Liman işçisi.Limanda gemileri yüklemek ve boşaltmak üzere görevlendirilen kişi.

LOOSE

Ambalajsız,paketlenmemiş mal.

M

 

M.M.F.B.

"Middlewest Motor Freight Bureau" için kısaltma.ABD'de Orta Batı Kargo Ofisi.

M/R:

Mate`s receipt (Yükün gemiye alındığı bildirilen ve ikinci kaptan tarafından veya onun adına imzalanan geçici olarak konşimento yerine geçen ordino/makbuz)

MAİN PORT:

Ana liman

MALPRACTICE

Yolsuzluk.Taşıyıcı tarafından müşterilere cazip kargolar için iskonto ya da navlun değer biçilen illegal düşük bedeller.Bu durumda düşük tarifeden değer biçilen malzemenin içeriği bildirilmez.

MANDAMUS

Özel işlemler yapılabilmesi için mahkemeden gelen karar.

MANIFEST

Manifesto.Taşıyıcı ve acentesi tarafından hazırlanan detayların listesini gösteren belgedir.Gemideki toplam kargonun özet detaylarıdır.Genellikle gümrük amaçlı kullanılır.

MARINE INSURANCE

Deniz sigortası.Deniz riski sonucunda ortaya çıkabilecek kayıpları kapsamak üzere yapılan akdi bir sigorta türüdür.Tekne,P&I,Kargo"Hamule" vb.türleri vardır.

MARITIME

Denizde ya da limanda denizcilik mahkemesinin yetkisi ile yapılan denizcilik veya ticaret işi.

MARKING

Kargo paketlerinin üzerine tanınmayı kolaylaştırmak için yerleştirilen numara,belge veya diğer sembollerdir.Mark olarak da bilinir.

MARLINESPIKE

İşaretlenmiş metal çubuk.Kıyı halatının bağlanması için kullanılır.

MASTER INBOND

Amerikan Gümrüğünün,EDI BILGE sistemi olan AMS altında uyguladığı ve yabancı kargoların Amerika'da elektronik raporlamasına olanak sağlayan program.

MATE'S RECEIPT

(Eskiden) Kargonun ikinci kaptan tarafından imza karşılığında alındığını gösteren makbuz.Makbuza sahip olan konşimentoya ve değiştirme hakkına sahiptir.

MBM

1000 board feet.1 MBM 2,265 cm.ye eşittir.

MCFS

"Master Container Freight Station" için kısaltma.Ana konteyner kargo istasyonunun kısaltmasıdır.Bkz.CFS.

MEASUREMENT

CARGO Temel hacim ölçülerinden hesaplanarak ücretlendirilen kargo.

MEASUREMENT TON 400

feet3 eşitliğinde hacim birimi.

MECHANICALLY VENTILATED CONTAINER

Havalandırmalı konteyner.

METER

Metre.Yaklaşık 39,37 inç ve 100 cm. karşılık gelen uzunluk birimi.

METRIC TONE

2,204.6 pound veya 1000 kg. eşiti ağırlık birimi.

MICROBRIDGE

Kargonun çıkış noktasından yüklenip,nihai olarak boşaltıldığı yere kadar deniz taşımacısı tarafından sağlanan taşımadır.Bu esnada kargo ve navlun taşıyıcının sorumluluğundadır.

MILE

Mil.Kara mili yaklaşık 1609 m.,bir deniz mili ise yaklaşık 1852 m.dir.

MINI LANDBRIDGE

 Konteynerin deniz yolu ile taşındıktan sonra demiryolu veya kamyon ile önceki limana sevk edildiği kombine taşımacılık sistemi.

MINIMUM BILL OF LADING

Konşimento maddelerinden biri.En düşük fiyatın taşıyıcı tarafından uygulanmasını belirtir.Bu fiyatlandırma her ton için güncel fiyat ve kesin miktarda olabilir.

MINIMUM CHARGE

Malın taşınması için değer biçilen en düşük ücret.

MIXED CONTAINER LOAD

Değişik eşyaların konteynere tek yükleme içinde yüklenmesi.

MLB

"Mini Landbridge" için kısaltma.İlgili maddeye bakınız.

MOMERANDUM BILL OF LADING

Şehir içi konşimento.Konşimento sureti.

MT

 "Metric Ton" için kısaltma.100 kg'ye eşit ağırlık birimi.

MULTIMODAL

Kombine sistem.Konteynerin deniz yolu ile taşındıktan sonra demiryolu veya kamyon ile önceki limana sevk edilmesi.

MULTITANK CONTAINER

İki ya da daha fazla likit tank ihtiva eden konteyner.

N

 

N.C.I.T.D.

"Natıonal Committee on International Trade Documentation" için kısaltma.ABD Uluslar arası Ticaret Belgelendirilmesi Ulusal Komitesi.

N.M.F.C.

"Natıonal Motor Freight Classification" için kısaltma.ABD'de Ulusal Kara Kargo Sınıflandırması.

N.O.P.

Not otherwise provided (Başka bir şekilde temin edilmemektedir)

N.P.C.F.B.

"North Pacıfıc Coast Freight Bureau" için kısaltma.ABD Kuzey Pasifik Kıyısı Kargo Ofisi.

NAUTICAL MILE

Deniz mili.Yaklaşık 1852 metrelik deniz mesafe birimi.

NEC

"Not Elsewhere Classified" için kısaltma."Başka yerde sınıflandırılmış" anlamında konşimento terimi.

NEGETIOABLE INSTRUMENTS

Çek,senet,bono veya konşimento gibi ciro edilebilir belgeler.

NES

"Not Elsewhere Specified" için kısaltma."Başka yerde belirtilmemiş" anlamında konşimento terimi.

NESTED

Yer ve hacimden tasarruf sağlayan,bir malın diğeri içinde tamamen gömüleceği şekilde paketleme.

NET TARE WEIGHT

Net dara ağırlığı.Taşıma birimlerinin kendi ağırlığı.

NET TONNAGE (NT)

Net tonaj.Geminin sertifikasında yazan net ağırlığıdır.Bazı liman masrafları bu ağırlık üzerinden hesap edilir.

NET WEIGHT

Net ağırlık.Herhangi bir paketleme olmadan malın özgül ağırlığıdır.

NEUTRAL BODY

Üyelerinin deniz konferansı kararlarına uyarak kendine özgü politika ile vergi ihlallerini inceleyen ve taşıyıcı belgelerini kontrole almak için kurulan örgüt.İhlaller üyelere rapor edilir ve önemli cezalar verilir.

NOI

"Not Otherwise Indexed" için kısaltma."Endekste gösterilmemiş" anlamında konşimento terimi.

NOIBN

"Not Otherwise Indexed By Name" için kısaltma."Aksi belirtilmedikçe isim tarafından gösterilmemiş" anlamında konşimento terimi.

NON-DUMPING CERTIFICATE

Bazı ülkeler tarafından gemi ve diğer ürünlerin ucuza satılmasını önlemek için istenilen belge.

NON-VESSEL OPERATING COMMON CARRIER (NVOCC)

Başkasının gemisini kullanan ve kendi namına konşimento düzenleyen;deniz taşıyıcısından yer alıp bunları ihracatçılara satan konsolidatör firmalar,taşıma işleri komisyoncuları.NVOCC konşimento düzenler,tarif yayınlar ve hatta fiziki taşımayı gerçekleştirmeden taşıma işlerini organize ederler."Non-Vehicle Operation Common Carrier" olarak da geçmektedir.

NOR

"Notice of Readiness" için kısaltma.Hazırlık mektubu.Geminin yüklenmeye hazır olduğuna dair bildiri.

NOS

"Not Otherwise Specified" için kısaltma."Başka türlü belirtilmemiş" anlamında konşimento terimi.

NOSE

Burun.Vagon veya konteynerin ön kısmı.

NO-SHOW

Kargonun rezervasyonu yapıldığı halde denize açılmadan vaktinde yetişememesi ve bu yüzden yüklenmemesi.

O

 

O.E.C.D.

"Organization of Economic Cooperation and Development" için kısaltma.Merkezi Paris'te olan Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü".Dünyanın en büyük gayri safi milli hasılaya sahip ülkelerinin oluşturduğu örgüt.

O.P.I.C.

"Overseas Private Investment Corporation" için kısaltma.ABD'de Denizaşırı Özel Yatırım Örgütü.

O.W.H.:

Ordinary working hours (normal çalışma saatleri)

OCEAN BILL OF LADING (OCEAN B/L)

Deniz konşimentosu.İhracatçı ile taşıyıcı arasında taşıma sözleşmesidir.Taşıyıcının malzemeyi aldığının kanıtıdır.Ciro edilebilir türden ise kargo seyir halindeyken konşimento satılabilir,alınabilir veya takas edilebilir.

ODS

 "Operating Differential Subsidy " için kısaltma. ABD hükümeti tarafından taşıma firmalarına verilen nakit teşvike verilen ad.

OFFLOAD:

Boşaltılmış yük

ON BOARD

Konşimento üzerinde kargonun gemiye yüklendiğini gösteren ifade.Akreditif şartları gerektiğinde konşimentoda belirtilir.

ON DECK

Gemide konşimento üzerinde kargonun açık güverteye yüklendiğini gösteren ifade.

OPEN ACCOUNT

Açık hesap.Malın yabancı alıcıya ödeme garantisi olmaksızın yüklendiğini gösteren ticari anlaşma.

OPEN INSURANCE POLICY

Açık sigorta poliçesi.Deniz Taşımacılığında bir ihracatçının belirli bir vadede yapacağı taşımaların tümünü kapsayan sigorta.

OPEN RATES:

açık tarife

OPEN TOP CONTAINER

 Yükleme ve boşaltmanın üstten yapılabildiği,üzeri sökülebilir tavan kapağı olan veya branda ile kaplı konteyner tipi.

OPERATING RATIO

 Taşıyıcının net satışı ile masraflarının karşılaştırılması.Operasyon verimliliğini ölçmede başvurulur.

OPTIMUM CUBE

Konteyner yüklemesinde erişilen en yüksek hacim.

ORDER-NOTIFY (O/N)

Malın gümrükten çekilmeden önce teslimini ifade eden konşimento terimi.Genellikle akreditifli mallar için geçerlidir.

ORFS

"Origin Rail Freight Station" için kısaltma.Kargo treni çıkış istasyonu kısaltması.Malın çıkış tren istasyonu.

ORIGIN

Malın taşınmaya başladığı çıkış yeri.

ORIGINAL BILL OF LADING (OBL)

Orijinal konşimento.Taşıyıcı sözleşmesinin tamamlanması için istenilen imzalı evrak.Konşimentoyu düzenleyen taşıyıcı evrak üzerine "original" ifadesi koymalıdır.

OS&D

"Over,Short or Damaged" için kısaltma.Yükleme esnasında malın,"fazla,eksi veya hasarlı" bulunması halinde konşimento üzerine konan ifade.

OUT GATE

Konteynerin tren veya gemi limanından ayrılışındaki işlemler.

OVERCHARGE

Basılı tarifenin üzerinden ücretlendirme.

OVERHEIGHT CARGO

8 feet'den daha yüksek olan,dolayısıyla standart konteynere yüklenemeyen kargo.

OWNERCODE (SCAC)

"Standart Carrier Abbreviation Code" için kısaltma.Bireysel adi taşıyıcıyı tanımlar.

P

 

P&I

"Protection and Indemnity" için kısaltma.P&I sigortası,ortaya çıkacak yük ve çevre hasarlarının miktarının reasürans şirketleri tarafından karşılanamayacak kadar büyük miktarlarda olabildiği için gemi sahibi firmaların bir araya gelerek kurdukları sigorta klüpleridir.Küçük hacimli yerel taşımalar haricinde tüm uluslararası deniz taşımalarında gemini P&I sigortası sahibi olması şartı bulunur.

P.M.:

post meridiem (öğleden sonra)

P.O.D.:

Teslimde ödemeli

PACKING LIST

Taşınan mal kalemlerinin tek tek birim/adet ve işaretlerinin belirtildiği ancak değerlerinin yer almadığı liste.

PADAG

"Please Authorize Delivery Against Guarantee" için kısaltma."Lütfen garanti karşılığında mal teslimini sağlayınız".Alıcının elinde orijinal konşimentonun bulunmaması halinde ilgili acenteye talimat vermesi için kullanılır.

PAIRED PORTS

 ABD'de uygulanan bir gümrük programı.Belirlenmiş olan iki gümrük kapısından herhangi birine giriş evrakları olmadan kargo kabulü yapılabilmesini sağlayan elektronik sistem.

PAPER RAMP

İki noktayı eşitlemekte kullanılan demiryolu rampası.

PAPER RATE

Herhangi bir yüke uygulanmadığı için kağıt üzerinde kalmış taşıma ücreti.

PARCEL RECEIPT

Bir taşıyıcının,tamamen kurallara ve yasalara uygun olarak,minimum konşimento fiyatının altında bir ücretle küçük paketleri taşıması halinde yük sahibine konşimento yerine verdiği evraka verilen ad.

PARTIAL CONTAINERSHIP

 Kısmi konteyner gemisi.Hem kalıcı konteyner hücreleri hem de parsiyel yük için bölmeleri olan gemi.

PARTIAL SHIPMENTS

Parsiyel yükleme.

PARTICULAR AVERAGE

Sigorta ile ilgili bir terim.Prim hesaplamasında kullanılır.

PAYEE

Belirli bir kıymetli evrakta adına ödeme yapılacak kişi,alacaklı.Akreditifte alacaklı çek/senet sahibi ya da bankası olabilir.

PD:

Paid (ödendi)

PER DIEM

Günlük bazda sabitlenmiş bir ücret için Latince kökenli terim.

PERILS OF THE SEA

 Denizyolu taşımacılığında taşıyıcının yasal sorumluluğunun olmadığı riskler.

PHYTOSANITARY INSPECTION CERTIFICATE

Bitki Sağlık Sertifikası.Başka bir ülkeye ihraç edilecek bir ürün için ve bu ülkenin talebi üzerine verilen ve tarım ürününün sağlık açısından zararlı olmadığını herhangi bir hastalık taşımadığını gösterir belge.

PICKUP

Bir yüklemeye konu olan kargonun yükleyicinin fabrika veya deposundan kamyon ile teslim alınması.

PIER

İskele,rıhtım.

PIER TO PIER

Rıhtımdan rıhtıma taşıma.

PIGGY PACKER

Konteynerleri demiryolu vagonlarına indirmeye/bindirmeye yarayan mobil vinç.

PIGGYBACK

Kamyonun içinde yüküyle birlikte demiryoluyla taşınmasına verilen ad."Rail Pigs" de denir.

PLACE OF DELIVERY

Teslim yeri.

POD

"Port of Discharge" veya "Port of Destination" için kısaltma.Boşaltma, tahliye Limanı.

POINT OF ORIGIN

Çıkış (orijin) yeri.Kargonun yükleyiciden teslim alındığı nokta.

POL

1."Port of Loading" için kısaltma.Yükleme limanı. 2."Petroleum Oil and Lubrications" için kısaltma.Petrol ve diğer sıvı yakıtlar.

POMERENCE ACT

ABD'de bir konşimentonun düzenlenebileceği durumları gösteren kanun.

PORT OF DISCHARGE (BILL OF LADING)

Konşimentoda "Boşaltma Limanı" olarak gösterilen yer.

PORT OF ENTRY

Kargonun boşaltıldığı ve ithalatçı ülkeye giriş yaptığı gümrük noktası.

PORT OF EXIT

Kargonun yüklendiği ve ülkeden çıkış yaptığı gümrük noktası.

PRATIQUE CERTIFICATE

 İlgili ülkenin sağlık bakanlığı yetkilileri veya bakanlık tarafından bir geminin üzerindeki geçici karantinayı kaldırmak üzere verilen evrak.Gemicilik jargonunda "pratika" diye geçer.

PRE COOLING

Narenciye ve benzeri bozulabilir yükler için uygulanan ve kargonun ani ısı değişimlerinden dolayı bozulmasını engelleyen önceden soğutma yöntemi.

PREPAID (PPD.)

Yükleyicinin taşıyıcının konşimentoyu serbest bırakmadan önce yaptığı ön ödemeler.

PRO FORMA INVOICE

Proforma fatura.Bir tedarikçi tarafından alıcıya gönderilen tüm satış şartları,yüklenecek malın cinsi,miktarı ve değeri belirtilen fatura.

PRO RATE

"Orantılı" anlamına gelen Latince bir terim.Özellikle gemicilikte astarya ve sürastarya hesaplarında müsaade edilen gün süresi aşıldığı ve önce tamamlandığı taktirde fark süre hesabında tam gün değil,geçen saat ve dakika oranı ile hesaplanacağını ifade eder.

PROJECT RATE

Bir projeye ait çeşitli malların taşınması için bir seferde verilen fiyat.Genellikle inşaat projeleri için kullanılır.

PUBLISHING AGENT

Ulaşım hatları tarafından,tarife ve fiyatları veya düzenleme ve kuralları yayımlama için yetki verilen kişi ya da kuruluş.

Q

 

QUARANTINE

 Karantina.Halkın sağlığını korumak amacıyla giriş çıkışı izne bağlanan alan.Bir gemi sağlık nedenleriyle karantinaya alınabilir ve belirli bir bölgeden demir alması engellenir.Karantinaya alınan gemi üzerine büyük "Q" harfi bulunan bir bayrak çekilir.

QUOTA

Kota.Belirli bir süre için ithal edilebilir mal miktarı.

QUOTATION

 Kotasyon.Bir malın belirli koşullarda ve belirli fiyatta satma önerisi.

R

 

RAG TOP

Üstü muşamba kaplı açık konteyner.

RAIL DIVISION

Demiryollarına denizyolu taşıyıcısı tarafından ödenen taşıma ücreti.

RAIL GROUNDING

Konteynerin trenden tahliyesi.

RAMP

Demiryolu rampası.Konteynerin yüklenip boşaltıldığı demiryolu terminali.Eskiden bu işlem vagonların yanaştığı demiryolu rampasında gerçekleştiği için bu isimle anılıyor.Bu işlem günümüzde vinç ve diğer kaldırma/boşaltma araçlarıyla gerçekleştiriyor.

RAMP TO RAMP

Bir demiryolu terminalinden diğerine taşıma.

RAMP YO DOOR

Rampadan müşterinin istediği adrese taşıma.

RATE BASIS

Fiyatlandırma esnasında,formüllerin dahilindeki faktörler bütünü.

READ LABEL

Alev alabilecek tehlikeli maddelerin üzerine yapıştırılması gereken kırmızı etiket.

REASONABLENESS

Taşıma ücretinde makul olması prensibi.Milletlerarası Ticaret Odası ve hukuki mevzuata göre taşıma ücreti taşıyıcıya trafik ve taşıma maliyetinin karşılayacak ve taşıyıcıya makul bir kar bırakacak seviyede olmalıdır.

REBATE

Fiyatların tarifelerin altında haksız rekabet yaratacak seviyeye indirilmesi.

RECONSIGNEMENT

Mallar transit haldeyken konşimento üzerindeki alıcı veya varış limanını değiştirmek.Bkz.DIVERSION

RECOUSE

Garantörlerden borç ya da fatura için hak talep etme.

REFFER

Soğutucu konteyner.

RELATED POINTS

Bir grup nokta için fiyatları aynı ya da gruba bağlı olan noktalar.

RELAY

Sahibi aynı olan taşıma araçları arasında konteyner nakli.

REMITTANCE

Para havalesi.

RESTRICTED ARTICLES

Sınıflandırılmış,belli koşullar sağlanınca taşınabilir maddeler.

REVENUE TON (RT)

Bir ton taşıma başına elde edilen gelir.

REVERSE IPI

ABD'nin iç kısımlarında bir yere taşınacak konteynerin doğu limanlarına bırakılması.

RFQ

"Request for quatation" için kısaltma.Aktarma talebi.

RO/RO

"Roll on/Roll of Vessels"için kısaltma.Ro/Ro taşıması.Tekerlekli araçların vinç olmadan gemiye binebildiği taşıma şekli.

ROLL

Kargo için bir sonraki gemide yeniden rezervasyon yapma.

ROLLING

Geminin alabandadan alabandaya hareketi.

ROLL-ON/ROLL-OF VESSELS

Bkz.RO/RO.

RUNNING GEAR

Konteyneri taşımak için kullanılan tamamlayıcı alet.

RVNX

"Released Value Not Exceeding" için kısaltma.Taşınan mal bedelinin sınırlandırılması.

S

 

SANCTION

Yaptırım.Bir hükümet tarafından başka bir ülkeye karşı yapılan bir ambargo

SCAC CODE

Bkz."Owner Code".

SEA PROTEST

Bkz.Captain Protest.

SEA WAYBILL

Deniz konşimentosu.Genellikle şirketin kendi için yaptığı taşımalarda kullandığı malın gemi bordasına yüklendiğini gösterir belge.

SEA-BEE VESSEL

Asansörlü veya kaldıraçlı gemi.Arka bölümünde su altında kalabilir ağır iş yüklü hidrolik kaldıraç veya asansör kurulmuş açık deniz gemileri."See Bee" mavnaları LASH mavnalarından daha büyüktür."Sea-Bee" sistemleri çok uzun süre kullanılmaz.

SEAWORTHINESS

Sefer uygunluğu,denize elverişlilik.Kullanılış maksadına göre bir geminin uygunluğu geminin her yönden öngörülen sefer için uygun olması.

SED

"Shipper's Export Declaration" için kısaltma.ABD Ticaret Bakanlığı'nın düzenlediği taşıtıcı İhracat deklarasyonu.

SERVICE

1-Hizmet,servis. 2-Belirli bir yolculuk yapan ve belirli bir Pazar hizmeti veren gemi filosu.

SERVICE CONTRACT

 Hizmet sözleşmesi.Taşıtıcı/gönderici ile taşıyıcı arasında yapılan sözleşme.Bu sözleşmede satıcı belirli bir süre için taşıyıcıya kargo sağlamayı ya da navlun ödemeyi taahhüt ederken,taşıyıcı ise belirli tarife karşılığı göndericiye belirli servis kalitesi,yük yeri ve seyir süresi garantisi vb. güvenceler sunar.Sözleşmede ayrıca tarafların yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde başvurulacak yaptırımlar da yer alır.

SHEX

"Sunday and Holidays Excluded" için kısaltma.Pazar ve tatil günleri hariç.

SHINC

"Sunday and Holidays Included" için kısaltma.Pazar ve tatil günleri dahil.

SHIP CHANDLER

Gemi malzemecisi.Gemiler için teçhizat ve araç gereç satan kişi ya da şirket.

SHIP DEMURRAGE

Gemi ardiye ücreti.Demuraj/İstarya ücreti.Bir yük geminin geciktiği için taahhüt edilen bir sürenin aşılmasıyla ödenilen bedel.

SHIPMENT

Yük.Br göndericinin bir alıcıya bir seferde gönderdiği,konşimento üzerinde belirtilen kargonun tamamı.

SHIPPER

Taşıtıcı/gönderici/konsinye.Taşınan malın sahibi veya acentesi.

SHIPPERS ASSOCIATION

Taşıyıcılar birliği veya taşımacılık derneği.Taşıyıcıların menfaatlerini temsil eden kar gütmeyen birlik.

SHIPPERS INSTRUCTIONS

Taşıtıcı talimatları.Taşıtıcısının veya acentesinin taşıyıcıya gönderdiği malın taşınması,teslimi,konşimento biçimi vb. konulardaki talimatlar.

SHIPPER'S LETTER OF INSTRUCTION FOR ISSUING AN AIR WAYBIL

Taşıyıcı veya freight forwarder acentesinin taşıtıcı namına hava konşimentosu düzenleyebilmesi ve imzalaması için yetki istediği evrak.

SHIPPER'S LOAD&COUNT (SL&C)

 Taşıtıcı Yüklemesi ve Sayımı.Taşıtıcı tarafından yüklenen ve onaylanan ve taşıyıcılar tarafından kontrol ve tasdik edilmemiş sevkıyat.Yükleme ve adet sayım bilgileri mal sahibinin sorumluluğundadır.

SHIPPING ORDER

Taşıyıcı talimatı.Taşıyıcının taşıyıcıya malın gönderilmesine ilişkin emri.Genellikle konşimentonun üçüncü nüshasıdır.

SHIP'S BELL

Kampana.Gemide zaman ölçer.Bir çan sesi her bir yarım saat içindir.12:30'da bir çan,1:00 de iki,1:30'da üç çan ve böylece 4:00 kadar sekiz çan çalar.4:30'da çerim bir çanla yeniden başlar.

SHIP'S MANIFEST

Gemi özet beyanı/Manifestosu.Belirli bir seferdeki yüklerin detaylarının yer aldığı liste.

SHİPMENT:

Sevkiyat

SHORE

Destek payandası.Batmayı veya eğilmeyi önlemek için bir şeyin karşısına veya altına bir direk veya destek yerleştirmek.

SHORT TON

2000 pound veya 2000 libre.Amerikan tonu olarak da bilinir.

SHRINK WRAP

Koruyucu ambalaj.Birkaç ünite etrafında bir zarf içinde ısı işleminden geçirilmiş ve sıkıştırılmış polietilen veya benzer malzeme.Palet üzerindeki yükleri korur.

SIDE DOOR CONTAINER

Yanal kapalı konteyner.Bir arka kapı ve minimum bir kenar kapıyla donatılmış bir konteyner.

SIDE LOADER

Yanal yükleyici.Konteyneri kaldırmak için bir köşesinden kaldırma aparatı yerleştirilmiş bir kaldırma tamponudur.

SIGHT DRAFT

Muhatabın/alıcının başvurusuyla ödenebilen çek,senet gibi kıymetli evrak.

SKIDS

 Kızak,kalastra.Kutuların altına yerleştirilen veya paketleri daha yükseğe kaldırmak için forkliftlerin veya diğer kaldırma ekipmanlarının kolayca erişmelerini sağlamak için yapılmış takozlar,seri paralel kızaklar.

SLEEPERS

Demiryolunda taşınan içeriği raporlarda yer almamış yüklü konteyner.

SPINE CAR

Özel konteyner elleçleme aracı,staker.Mafsallı 5 platformlu otoray taşıt."Stack car"ın kullanılmasının yükseklik ve ağırlık limitinin sınırlandığı yerlerde kullanılır.

SPOTTING

Konteynerin yüklenip boşaltılacağı yere yerleştirilmesi.

STABILITY

1-İstikrar. 2-Bir gemiyi alabora olduğunda yükseğe kaldıran veya yukarıya döndüren kuvvet.En alt kaldırma ağırlığı stabiliteyi artırır.Bir gemi yüksek stabilitede serttir,düşük stabilitede yumuşaktır.

STACK CAR

Konteyner elleçleme aracı,staker.Mafsallı,5 platformlu,konteynerlere çift destek sağlayan otoray taşıtıdır.

STACKTRAIN

Raylı konteyner elleçleme aracı,staker.

STANDART INDUSTRIAL CLASSIFICATION

Amerikan hükümeti tarafından kullanılan ürünlerin ve hizmetlerin açıklandığı bir standart sayısal koddur.

STANDART INDUSTRIAL TRADE CLASSIFICATION

Birleşmiş Milletler tarafından uluslar arası ticarette kullanılan malların sınıflandırılması için geliştirilen bir standart sayısal kod.

STARBOARD

Gemide sancak tarafı.

STATUE OF LIMITATION

Zaman aşım süresi.(Bir taşıma sözleşmesi hakkında) İddialar için mahkemeye başvurma hakkının dolduğu süre.

STC

"Said to Contain" için kısaltma.Ambalaj için kısaltma.Ambalaj içinde gönderici tarafından bulunduğu beyan edilen mal için taşıyıcı tarafından konşimentoya konulan not.

STCC

"Standart Transportation Commodity Code" için kısaltma.Mal cinsine göre "Standart Nakliye Kodu."

STEAMSHIP CONFERENCE

Gemi Operatörleri Konferansı.Gemi işletmecilerinin taşıma tarifelerini oluşturmak için oluşturdukları kartel.

STEAMSHIP GUARANTEE

Gemi teminatı.Bir banka vasıtasıyla taşıyıcılara çıkartılan bir tazminat;herhangi bir kayba karşı veya alınan bir partide malların kurtarılmasından kaynaklanan zararların artmasına karşı taşıyıcılar korur.

STERN

Geminin arkası.Başın karşıtı.

STEVEDORE

 Limanlarda yükleme boşaltma işlemlerini yürüten özel firmalar ve onun işçileri.

STORE-DOOR PICK-UP DELIVERY

Depodan son kullanıcıya hızlı teslim.Taşıyıcının göndericiden malı teslim alıp nihai tüketim noktasına tüm taşıma hizmetlerini sunması.

STRADDLE CARRIER

Konteyner taşıma,yükleme ve boşaltmalarda kullanılan tekerlekli büyük kamyon.

STRAIGHT BILL OF LADING

Nama yazılı konşimento.Ciro edilemeyen konşimentolara verilen ad.Emre yazılı olan doğrudan konsiye/adına çıkarılan ve böylece başka taraflarca kullanılmayan konşimento.Üzerine "Non-Negociable" (ciro edilemez) kaşesi veya yazısı konulabilir.

STRIPPING

Konteynerden yük boşaltmak.Bkz.Devanning

STUFFING

Konteyneri yüklemek.

STW

"Said to Weight"için kısaltma.Taşıtıcının ağırlık beyanını kontrol etmeyen taşıyıcı tarafından konşimentoya konulan not.

SUBOPEN:

Subject to being open (Açık olması koşuluyla)

SUBROGATE

Birinin yerine geçme,diğerinin yerine koymak anlamında sigorta deyimi.Örneğin,deniz sigortasında tazminatı ödeyen sigortacının parayı ödeyen sigortacının haklarını kazanması.

SUFFERANCE WHARF

Gümrük iskelesi.Gümrüğe tabi malların çıkarıldığı yer.Müşteri yetkisi ve iştiraklanmış bir iskeledir.Gümrük yetkililerinin hazır bulunduğu ve gümrük yetkililerince onaylanan iskele.

SUPPLY CHAIN

Tedarik zinciri.Hammadde tedarikinden,imalat ve üretime oradan nihai tüketime kadar tüm aktiviteleri kapsayan lojistik yönetimi sistemi."Just in Time" (tam zamanında) bir tedarik zinciri yönetimi örneğidir.

SURCHARGE

Tarifenin üzerinde veya ekstra ödemeler.

SURCHARGE:

Sürjarj (liman tıkanması,sıkışması gibi nedenlerle geçici olarak fazla alınan navlun)

SURTAX

Ek vergi.

T

 

T&E

"Tranportation and Exportation" için kısaltma.Taşımacılık ve ihracat.Malın liman girişinden çıkışına kadar olan kargo hareketlerini kontrol eden gümrük formu.

TAIL

Kuyruk.Konteynerin veya römorkun arka tarafı.Burun ya da ön tarafın zıt tarafı.

TANKERS

Tanker.Ham petrol ve petrol ürünleri;kimyasal,sıvılaştırılmış gaz (LNG,LPG,şarap,pekmez ve benzer ürün tankerleri gibi,sıvı kargo taşımak için tanklarla donatılmış gemilerdir.

TARE WEIGHT

Dara ağırlığı.Vagon veya konteyner taşımacılığında,vagonun veya konteynerin boş ağırlığı.

TARIFF

Tarife.Taşımacı şirketlerin uyguladıkları fiyat teklifleri,kurallar.

TBN

"To Be Nominated" için kısaltma.Henüz geminin veya diğer taşıma aracının isminin ya da kodunun bilinmediği zaman konşimentoya konulan not.

TELEX

Teleks.İletilerin diğer şirketlere ulaştırılması için kullanılır.Faks veya internet bu sistemin çoğu yerde yerini almıştır.Ancak uluslar arası ticarette halen mahkemede tek geçerli yazılı haberleşme yöntemidir.

TEMPERATURE RECORDER

Isı kayıt cihazı.Kargo yoldayken konteynerdeki ısıyı kaydeden cihaz.

TENDER

Fiyat teklifi.Eşya taşımacılığı,araç parkı veya konteyner yükleme boşaltma için fiyat teklifi.

TENOR

Çekte öngörülen ödemedeki tarih ve vade.

TERMINAL

 Gemi,tren,kamyon veya uçağa yüklenecek konteynerlerin hazırlanması veya bu araçlardan indirilecek konteynerin derhal istiflenmesi için tahsis edilmiş alan.

TERMINAL CHARGE

Terminal ücreti.Taşıyıcıların terminal alanlarındaki hizmetler için uygulanan fiyat.

TERMS OF SALE

Satış terimleri.Milletlerarası Ticaret Odası'nın en son 2000 yılında belirlediği taşımada alıcı ve satıcının sorumlulukların belirten kargo satış terimleri.Bunlar EXW,FCA,FAS,CFR,CIF,CPKT,CIP,DAF,DES,DEA,DDU ve DDF'dir.

TEU

 "Twenty Foot Equivalent Unit" için kısaltma.20 Feet'lik konteyner.

THC Terminal Handling Cost (Limandaki istifleme ve elleçleme ücretleri.)

THRU B/L:

Tek konşimento

TIME CHARTER

 Kontrat süresi.Gemi sahibi ve kiracı arasındaki kira kontratı.Kira kontratının süresi yıllara göre ya da yapılan gemi yolculuğuna göre olabilir.

TIME DRAFT

Çek vadesi.Vadesi gelmiş çek ya da belirlenmiş süreyi aşmış zaman.

TIR

"Transport International par la Route" için kısaltma.Uluslararası Karayolu Taşımacılık Anlaşması.Amerika ve Avrupa hükümetleri arasında yapılan uluslar arası karayolu taşımacılığı anlaşması.Mühürlenmiş konteynerlerin TIR karneleri göstererek milli sınırları geçmesini sağlar.

TL

 "Trailer Load" için kısaltma.Dolu kamyon yükü.

TOFC

 "Trailer on Flat Car" için kısaltma.Bindirmeli taşıma.Açık yük vagonu üzerinde römork şeklinde taşıma."Piggyback" olarak da bilinir.

TON_MILE

Mil başına taşınan yükün ton ağırlığı.Taşımacılıkta gelir ve giderleri karşılaştırmada kullanılır.1 ton yükün 1 mil taşınmasındaki getiri.

TONNAGE

Tonaj.100 feet3 ölçüsündeki hacim birimi.

TOP AIR DELIVERY

 Konteynerdeki hava sirkülasyonu tipi.Hava sirkülasyon ünitesinde,havanın konteynerdeki en dip kısma kadar,evaparator aracılığıyla filtre edilerek oluklardan konteynerin en üst kısmına kadar ulaştırılmasıdır.Bu tarz akım özel yöntemler içerir.

TOWAGE

Yedek gemi tarifesi.Yedeğe çekilen gemilere uygulanan ücret tarifesi.

TRACE:

Yerine ulaşmayan sefkiyatlarla ilgili yapılan soruşturma

TRACTOR

Çekici,traktör.Bir ya da birden çok römorku çeken karayolu aracı.

TRADE ACCEPTANCE

Ödeme vadesi kabulü.Alıcı tarafından kabul edilen ödeme zaman veya gün vadesi.

TRAFFIC

Trafik.Nakil hattı üzerinde taşınan insanlar veya mallar.

TRAMP LINE

Düzensiz hat.Deniz taşıma şirketleri,gemilerini düzgün ve periyodik rotalarda kullanmaz.Nerede yüklenecek kargo varsa gemilerinin oraya yönlendirir.

TRANSPORT

Taşıma,nakliyat.Yükün bir yerden bir yere nakli.

TRANSPORTATION & EXIT (T&E)

Yabancı malların taşınması için bir limana ulaşması ve aynı ülke üzerinde başka bir limana gümrük vergisi ödemeden ihracı.

TRANSSHIP

Aktarma.Malların bir nakil hattından diğer bir hatta transfer edilmesi veya bir gemiden diğer bir gemiye nakledilmesi.

TRANSSHIPMENT PORT

Aktarma limanı.Yükün bir taşıyıcıdan başka bir taşıyıcıya aktarıldığı yer.

TROUGH RATE

Tek fiyat.Çıkış noktasından nihai varış noktasına kadar ki toplam fiyat.

TROUGHPUT CHARGE

Konteyner indirme/bindirme ücreti.Konteynerin,konteyner alanına veya gemiye taşınmasındaki ücretlendirme.

TRUST RECEIPT

Bankanın himayesi altındaki malların alıcıya devretmesi,kendi himayesinden çıkarması.

TURNAROUND

Bekleme süresi.Deniz ulaşımında,geminin limana ulaşması ve ayrılması arasındaki zaman.

TWIST-LOCK

Kilit.Konteynerleri güvenli bir şasi üzerine oturtmak için kullanılan dört adet kıvrılabilen süngü şeklindeki aparat.

TWO-WAY PALLET

Çift yönlü palet.Çatallı forkliftlerin sadece iki yanından kavrayabileceği şekilde dizayn edilmiş palet.

U

 

U.C.:

Olağan koşullar

U.S.CONSULAR INVOICE

ABD Konsolosluk belgesi.Amerika'ya ithal edilmiş mallara gereken konsoloslukla ilgili belge.

UCP

"Unıform Customs and Practice for Dokumentary Credits" için kısaltma.Milletlerarası Ticaret Odası tarafından yayınlanan,uluslar arası ticaret için en sık kullanılan ödeme standardı.Akreditif ödemeleri gibi,taşımacılık ve bankacılık alanındaki yeni değişimleri güncelleyen yayın.

UFC

"Uniform Freight Classifications" için kısaltma.Taşımacılık standartları.

ULLAGE

Aleç.Konteynerin tam dolu olmadığında mevcut olan boş yer.Boş alan,içi sıvı dolu olan varil veya tanklarla doldurulamayacak alan.

UNCLAIMED FREIGHT

Alıcısı tarafından istenmeyen,soruşturulmayan veya teslim alınmayan yük.

UNDERCHARGE

Gerçek tutarından daha az ücretlendirmek.

UNIT LOAD

Birim yük.Paletlere,sandıklara yüklenen,taşınmaya hazır paketler,yükler.

UNIT TRAIN

Gidileceği yönü belirlenmiş ya da rotada yapılan değişikliklerde kullanılmak üzere belirlenmiş yaklaşık 100 adet vagon.

UNITZATION

Konsolidasyon.Palet gibi,birden fazla yükü toparlayıp tek parça haline getirmek.

UNLOADING

Boşaltmak.Gemideki malları indirmek.

V

 

VALIDATED EXPORT LICENCE

ABD'de "İhracat İzin Belgesi".

VALIDATION

Konşimentoyu onaylamak.Konşimentonun doğruluğunu kanıtlamak,belgelemek.

VANNING

 Malın konteynere istiflenmesi.

VARIABLE COST

Değişken maliyetler.Fiyatların kısa zaman içinde yapılan faaliyetlere göre değişmesi.Örneğin kargoyu ülke sınırları içinde tren veya kamyonla ulaştırmayı içeren fiyatlar,bazı limanlardaki yapılan işler ve kısa süre için kiralanan teçhizatların masraflarındaki değişiklikler.

VENTILATED MANIFEST

Gemi manifestosu.Uluslararası taşıyıcı,geminin hem ayrıldığı hem de vardığı limanda mürettebatın ve içerdiği malların hakkında bilgi vermek zorundadır.Gemi gümrük beyannamesi konşimento numarası ile birlikte her yükleme ile ilgili çeşitli detaylar içerir.

VESSEL SUPPLIES FOR IMMEDIATE EXPORTATION

Malların gemiye,uçağa v.b.tek bir limandan,merkezden yüklenmesini ihracatında aynı limandan veya merkezden yapılmasını sağlayan gemi.

VIZ

"İsmen" anlamında Latince bir kısaltma.Ürünleri gümrük vergilerinde açık bir şekilde belirtmekte kullanılır.

W

 

W/M:

Weight or measurement (Navlunun ağırlığa veya hacme göre hesaplanması)

WAR RISK

(Sigortacılıkta) Savaş Riski.Herhangi bir savaş durumunda mallarda olabilecek kayıpların sigortalanması.

WAREHOUSE

Depo.Yüklerin kabul edildiği,konsolidasyonun yapıldığı,sevk edildiği ve stoklandığı alan.

WAREHOUSE ENTRY

Depo giriş belgesi.Depoya yerleştirilen ithal edilmiş malları tanımlamaya yarayan belge.Görevi,mallar depodayken değil,dağıtım için depodan çıkartıldığında ve tüketilmeye başlandığı zaman vergilerini toplamaktır.

WAREHOUSE WITHDRAWAL FOR TRANSPORTATION (WDT)

Gümrük antreposundaki ticari malların,yerine yeni gelen başka malların bir limandan diğer bir limana taşınması.

WAREHOUSE WITHDRAWAL FOR TRANSPORTATION EXPORTATION

Gümrük antreposundaki malların,bir limandan ihracat için başka bir limana ABD üzerinden vergi ödemeden taşınması.

WAREHOUSE WITHDRAWAL FOR TRANSPORTATION IMMADIATE EXPORTATION (WDEX)

 Gümrük antreposundaki malların,doğrudan vergi ödemeden ihraç edilmesinin sağlanması.

WAREHOUSING

Depolama.

WAYBILL (WB)

Taşıma senedi,konşimento.Deniz taşımacılığında,taşımacılık hattı tarafından hazırlanan,harekete başlangıç noktasını,gidilecek yeri,rotayı,malı göndereni,alıcıyı,gemilerin tasvirini ve ulaştırma servisine uygulanan ücret miktarını gösteren bir belge.Bu belge beraber veya posta yoluyla acenteye gönderilir.

WEIGHT AND MESUREMENT

Navlunun ağırlığına ve hacme göre hesaplanması. Ölçü tonu;40 feet3 yada 1 m3. Net ton ve eksik ton=2000 Ibs Grosston/longton=2,249 Ibs. Metrik ton, kilo ton=2204,3 Ibs. Metreküp=35,314 fit küp.

WODIFIED ATMOSPHERE

Gaz karışımlarının konteyner içinde normal atmosfer basıncına değiştirilmesi.

Y

 

YARD

Sınıflandırma, muayene ve depolama alanı.

YORK ANTWERP RULES OF 1974

1994'te son değişiklikleri yapılan,özellikle avaryaya konşimento veya C/P hükümlerine görene şekilde hesaplanacağına ilişkin kurallar bütünü.Tarafların anlaşması ile bu kurallar uygulamaya alınmış olup uluslar arası bir zorlayıcılığı yoktur.

Z

 

ZULU TIME

Greenwich'e saat ayarı.